Wie het verleden kent, begrijpt het heden.

Annejet van der Zijl heeft mij door haar ‘Leon en Juliette’ getriggerd dit boek te lezen. Een privé geschiedenis verweven met de Amerikaanse geschiedenis. Het leest vlot geeft een helder inzicht
Fortuna’s kinderen - Annejet van der Zijl
In 2020 schreef Annejet van der Zijl het Boekenweekgeschenk in het kader van de Boekenweek die het thema had “Rebellen en dwarsdenkers”. Zij ervoer dat er zo’n gigantische hoeveelheid aan documentatiemateriaal beschikbaar was dat ze besloot er een zelfstandige roman van te maken.
Fortuna’s kinderen, een trans-Atlantische familiekroniek. Maar stel je bij Fortuna (uit de titel) niet alleen geluk en zaligheid voor.
In deel één volgen we Leon en Juliette. Hier wordt uitgebreid ingegaan op het levensverhaal van Leon, hoe komt hij in Amerika, in Charleston terecht en hoe leert hij Juliette (het slavenmeisje) kennen. Degene die ‘Leon en Juliette’ hebben gelezen zullen hier veel in de tekst herkennen.
Het verhaal is niet alleen een geschiedschrijving van Leon en Juliette, maar ook van de rauwe praktijk van de slavernij: slavenhouders, slavenhandelaren, slaventransporten, slaven-gevangenissen met martelachtige lichamelijke straffen. De geschiedenis van de slavernij wordt hier rauw en eerlijk beschreven. En de wijze waarop Leon tegen de stroom in roeit.
In deel twee lezen we de levensgeschiedenis van hun dochter Virginie, geboren in het Oosten als slaaf, gesmokkeld naar Europa, Nederland, om aan de slavenmarkt te ontkomen, naar de ouders van Leon en later getrouwd met James ‘Ko’ de Fremery. James gaat naar Amerika, naar New York om zijn geluk te beproeven. Daar hoort hij dat er een ware gold rush is, hij vertrekt ook naar de Westkust. Het duurt lang voor James zijn Virginie kan ophalen. Dan vertrekken zij naar Charleston. Daar ontpopt ze zich als een ‘society lady’, zij onderneemt veel bloeiende initiatieven.
De slavernij is de zwartste kant van de Amerikaanse geschiedenis, dit tegenover de ongekende kansen die de ‘Goldrush’ bood. Hierbij werd geen onderscheid gemaakt tussen klasse of huidskleur.
In het derde deel gaat het over de nazaten van de familie. Zij profiteren van de verdiensten en het harde werken van hun ouders, voorouders. Maar de economische geschiedenis van Amerika kent ook harde klappen: diverse ‘beurs-krach-en’. Daar lijden de familieleden onder, zij zien hun kapitaal vervliegen.
Het prachtige landhuis ‘Oakland’ van James en Virginie moet verkocht worden. Het landgoed The Grove vervalt tot een no-go area. Het schrijft wel politieke geschiedenis: hier ontstond de Black Panther beweging.
In die tijd schaamde de witte Amerikaan zich ervoor om te bekennen dat er in de familie-stamboom zwarte of gekleurde wortels zaten.
Maar, zegt Annejet van Zijl: men moet de geschiedenis kennen om het heden te begrijpen. En… dit verhaal moet verteld worden, moet blijven worden verteld.
Het verhaal is vlot leesbaar. De feiten worden weergegeven als een prachtig verhaal. Het blijft boeien. Een roman die getuigt van dappere mensen.
Wat een lef, wat een liefde, wat een geweldige mensen met een ontembare ondernemingslust!