theaterdirecteur in oorlogstijd

Alex Desmedt is directeur van de Bourla, het grote theater in Antwerpen. Dan breekt de tweede wereldoorlog uit en komen de Duitsers. Hoe zal Alex zich hiertoe gaan verhouden? Dat is het thema van deze op echte personen gebaseerde roman van Tom Lanoye.

In een monoloog die het hele boek lang duurt, vertelt Alex zelf hoe hij omging met de Duitse bezetting. Alex verdedigt zichzelf soms en hij vertelt halve en hele waarheden; hij is wat je noemt een onbetrouwbare verteller.
Het thema komt subliem uit de verf. Meewerken of niet meer meewerken aan onrecht: het komt in al zijn complexiteit naar voren. Het is niet eens zo duidelijk op welke momenten Alex nu de cruciale beslissingen neemt, het lijkt veeleer een optelsom. Alex kiest nogal eens voor de kunst (die moet doorgaan, ook tijdens een oorlog) en hij heeft weinig besef van politiek. Ook kiest Alex voor zijn eigen carrière. Langzamerhand maakt Alex steeds meer keuzes die na de oorlog als collaboratie worden betiteld.
De schrijfstijl van Tom Lanoye is uitbundig. Hij gebruikt veel woorden en gaat op veel dingen uitgebreid in. Maar het leest uitermate makkelijk en soepel.
In het boek worden allerlei toneelstukken genoemd, Peer Guyt, De leeuw van Vlaanderen, Antigone en nog veel meer. Telkens wordt kort verteld waar die toneelstukken over gaan. Ik vond het leuk en ik heb hierdoor zin gekregen om vaker naar het toneel te gaan.
Vijf sterren geef ik De draaischijf.