een boek om niet snel te vergeten

De auteur: Cummins is geboren in Spanje waar haar vader gestationeerd was als Amerikaanse soldaat. Haar moeder was verpleegster. Ze is getrouwd, haar Ierse man was tien jaar zonder papieren in de USA. Hij moest met haar trouwen om een verblijfsvergunning te kunnen krijgen. Samen kregen ze twee dochters. Onlangs stierf haar vader. Cummins schreef vier boeken een biografie over de moord op haar nichtjes en poging tot moord op haar broer. Twee boeken over trekkers en verhongering in Ierland. Dan American dirt, haar enige boek dat tot hiertoe naar het Nederlands vertaald werd als Wie omkijkt.

De cover: Op de cover staan blauwe vogels en prikkeldraad wat ik persoonlijk best mooi vind en interpreteer als vogels die op hun vlucht zijn en over de prikkeldraad vliegen naar de vrijheid. Sommige denken aan vredesduiven en anderen aan kolibries. Kwestie van interpretatie en zaak van smaak of je de cover mooi vind of niet.

Het verhaal: Lydia is getrouwd met een journalist (die schrijft over de kartels in het land) en heeft een zoontje Luca. Wanneer tijdens een familiefeestje in Acapulco Mexico iedereen wordt uitgemoord behalve Lydia en Luca moeten zij voor het kartel op de vlucht.. Daarna volgt er een adembenemende tocht door mexico op een trein die La bestia genoemd wordt. Een vlucht samen met anderen op weg naar maar één ding de vrijheid in Amerika.

Mijn mening: Wie omkijkt is een boek dat heel wat stof deed opwaaien. Men noemde zelfs de controverse interessanter dan het boek zelf. Cummins werd beschuldigd van valse motieven, stereotypering van Mexicanen en misplaatste culturele toe-eigening. Fake-ass social justice literature. Het blad trouw noemt het ook een Disney verhaal met avontuur. Met al deze dingen ben ik het niet eens , waarom zou je bijvoorbeeld als niet Mexicaanse geen boek mogen schrijven over Mexicanen, je kan toch ook als hetero een boek schrijven over een homoseksueel iemand of als niet moordenaar over een moordenaar. Ja het is zonde dat een Amerikaanse auteur een zeven cijfers bedrag en massa's publiciteit krijgt voor haar boek over Mexicaanse vluchtelingen terwijl Mexicanen zelf deze kans niet krijgen. Dat is zeker niet eerlijk maar ook zeker niet de schuld van Cummins. Zelf vind ik net dat het beeld helemaal niet stereotiep is maar mooi en aangrijpend. Een disney verhaal is het al helemaal niet maar een zwaar boek dat op de maag ligt.

De schrijfstijl kan in het begin enorm wennen zijn. De lange hoofdstukken, de Spaanse woorden het voelt allemaal wat moeilijk aan en zorgt ervoor dat je je moet aanpassen en in het eerste deel wat door het verhaal moet ploeteren. Eens gevorderd verlies je jezelf in het boek en stoort dit niet meer integendeel de Spaanse woorden dragen dan net bij aan de sfeer en de lange hoofdstukken zijn dan nog nauwelijks een probleem. Ook erg poetisch geschreven vaak met prachtige uitspraken zoals bijvoorbeeld "Dan is het even stil, waarna het geluid in korte salvo's terugkeert. Een echo van het onregelmatige wilde ritme van zijn hart." of "Haar naam was voor hem als een kerstbal van fijn glas, zo teer dat hij bang was om hem te laten vallen." en "Haar genegenheid was verdwenen, weggesijpeld, als bloed uit een kadaver."
De personages zijn genoeg uitgewerkt aangezien het mensen met trauma's zijn op de vlucht worden ze niet uitgediept zoals sommige karakters in andere boeken maar voor mij was dat in dit verhaal ook onnodig. Je krijgt een heel goed beeld van hun trauma en welke invloed dat heeft op hen. Hoe sterk ze zijn zoals Lydia en haar moederliefde voor haar zoon waar ze alles voor zou doen. Hoe slim en krachtig Luca is. Of de zusjes die ze ontmoeten op hun weg en hoe moedig zij zijn en hoe groot hun liefde voor elkaar is. De vluchtelingen krijgen een gezicht dat je nog lang gaat bijblijven.

Een boek waardoor ik een beter beeld heb gekregen van vluchtelingen en dat zij niet alleen maar vluchten voor oorlog in hun land. Hoe zij hun tocht maken en wat zij allemaal meemaken tijdens hun vlucht.. Cummins geeft hen een stem en gezicht en dat is prachtig.. Een roman zwaar op de maag waar ik nog vaak aan ga denken.

Ik las het boek voor de hebban leesclub dit heeft mijn mening niet beïnvloedt en hiervoor dank ik hebban en uitgeverij Mozaïek.