Tragisch en toch licht, aangrijpend zonder sentiment.

Prita groeit op in een Roemeens dorp waar armoede, drank en geweld bij het dagelijkse leven horen. Zijn moeder is haar verstand kwijtgeraakt. Zijn vader verliest vaak zijn zelfbeheersing. Voor Prita en zijn twee broers is het bestaan hard en onvoorspelbaar. Maar Prita is anders dan de anderen. Hij is intelligent en gevoelig. Hij zoekt zijn toevlucht in de natuur. Vooral insecten vormen zijn universum, omdat die wereld overzichtelijk is. Daar vindt hij rust en schoonheid. Zijn interesse in de natuurwetenschappen kan hij delen met Stanca. Met zijn zorgvuldig samengestelde insectendoos wordt Prita zelfs korte tijd beroemd in het dorp. Het is een zeldzaam moment van erkenning. Broos en snel voorbij.

“Prita Barsacu was dertien toen hij op het punt stond te sterven doordat het werpnet dat hij voor zonsopgang uit het water had proberen te halen, hem over de reling van de boot trok.”

Vanaf de eerste zin is duidelijk dat dit geen verhaal is met een goede afloop. Intussen schetst Iulian Bocai het korte leven van Prita Barsacu met grote precisie. Het boek bestaat uit vele korte verhalen en anekdotes. Niet alleen over Prita, maar ook over de dorpsbewoners en familieleden. In één lange zin weet Bocai soms een heel leven te vangen. Hij veroordeelt het schrijnende dorpsmilieu nergens. Hij kijkt, observeert en laat de lezer zelf voelen hoe pijnlijk en menselijk deze wereld is.

De sfeer is rauw en melancholisch maar het verhaal wordt nooit zwaar. Hoeveel ellende er ook is, er blijft ruimte voor lichtheid en voor een vleugje donkere humor. Het slot is abrupt, intens en raak. Daarna volgt nog het korte verhaal ‘Begrafenisrituelen’ dat dezelfde weemoed oproept.

“…en dan bezocht ik al mijn doden, die in mijn hoofd een soort mythische figuren waren geworden, omdat ik de meesten van hen nooit had ontmoet en alleen uit verhalen kende, relazen over wat voor soort mensen het waren geweest, hoe ze hadden geleefd en vooral hoe ze waren gestorven.”

Het sobere kaftontwerp en de sterke vertaling uit het Roemeens door Charlotte van Rooden maken dit tot een zorgvuldig geheel. Tragisch en toch licht, aangrijpend zonder sentiment. Een bijzondere leeservaring.