Blank en blond versus donker en kroeshaar

In Het gym van Karin Amatmoekrim lees je hoe het de Surinaamse brugklasser Sandra vergaat op het blanke gymnasium. Zijzelf komt uit een arm milieu: ze leeft in een klein appartement in een grote flat, deelt haar kamer met haar zusje en haalt kleding van de zwarte markt. De relatie tussen haar ouders is niet al te best en haar moeder heeft nauwelijks geld. Op het gymnasium gaat het allemaal anders. Daar ziet ze gelukkige gezinnetjes, hockeyfeestjes en dure kleding. Het eerste thema van deze roman is dan ook het verschil (de kloof) tussen arm en rijk.

Daarnaast gaat de roman in op stereotyperingen van blanken en mensen met een migratieachtergrond, maar ook in op racisme. Een klasgenootje van Sandra maakt constant nare opmerkingen, maar ook ‘de wijk’ denkt niet positief over Turken. Enerzijds lees je (soms met het schaamrood op je kaken) hoe de blanke kakkers denken, maar het geeft je als blanke lezer ook iets mee om over na te denken: je leest het nu vanuit het perspectief van ‘de ander’, hoe gaat diegene daarmee om? Wat voelt diegene? Klopt het met we van elkaar verwachten en denken? Soms levert dit grappige momenten op, soms wat serieuzere.

Een klein minpuntje vind ik de uitwerking van de bijpersonages. Sommige zijn wat oppervlakkig en aan het einde van de roman weet je niet precies wat ze denken, voelen en vinden. Dat is jammer, want ze waren belangrijk voor het hoofdpersonage. Daarbij aansluitend vind ik het einde wat open, daar had de schrijver nog wat meer invulling aan mogen geven.

De schrijfstijl van de roman is vrij simpel en leest daardoor vlot weg. Qua thematiek (actueel!), situatie en schrijfstijl is het zeer geschikt voor (meisjes in) de onderbouw havo/vwo.