Een verhaal wat bij mij veel vragen bracht

Panagiota Plissi haar eerste boek won in 2004 een award voor kinderliteratuur in Griekenland.
Dit verhaal “ ik ben geen monster “ is gebaseerd op haar ervaringen als moeder van een kind met het Asperger Syndroom. ( tegenwoordig valt alles onder de kapstok van ASS ). Ook dit viel in de prijzen zowel op Cypres als in Griekenland. Er verscheen ook educatiemateriaal voor kinderen en zelfs een toneelstuk.

Inhoud
Op een dag staat bij mevrouw Panagiota de buurman op haar stoep met zijn zoontje Agapios. Hij moet onverwachts voor zijn werk twintig dagen weg of Agapios bij haar mag logeren. Panagiota vind het wel gezellig als hij komt dus zegt meteen ja.
De buurman schuift Agapios naar binnen met zijn koffer en geeft haar een envelop met ‘ een handleiding’. Dit vind Pangiota een beetje vreemd en ze stopt de envelop weg.
Haar buurman legt in deze brief uit, wat hij in het gesprek heeft verzuimd, dat Agapios autisme heeft en de wereld anders ziet/beleeft. Het is dan ook niet zo vreemd dat Panagiota en Agapios elkaar niet begrijpen. Panagiota denkt in eerste instantie een monster in huis te hebben gehaald tot ze hem wat beter leert kennen.

Leeservaring:
Toen ik gevraagd werd voor de blogtour van deze uitgeverij voor dit boek en ik de achterzijde las was ik wel getriggerd. ( Er staat wel op dat Agapios autistisch is wat schuurt, ik spreek liever van iemand met autisme). Omdat ik dagelijks te maken heb met iemand met autisme wil ik mij hier graag in verdiepen en zoveel mogelijk over lezen. Het brein van iemand met autisme werkt anders en dit geeft soms verwondering, soms verbazing en bij mensen die er niets van weten onbegrip. Voor degene die het heeft kan het frustratie, irritatie en soms ook verwondering geven.

Het verhaal wordt verteld vanuit het perspectief van Panagiota. ( Ik moest wel even wennen aan de Griekse namen, die zijn niet zo universeel en ik vroeg me ook even af hoe je sommige uit moest spreken). Zij verteld in een vlotte dialoog wat zij meemaakt in de periode dat Agapios bij haar aan het logeren is. Waar zij tegen aanloopt ( onkunde, onbegrip, verwarring, boosheid, irritatie) en eigenlijk is dat niet veel positiefs. Al zijn er momenten dat zij toch een andere Agapios voorbij ziet komen dan in de dagelijkse omgang. Aan de logeerpartij ten einde loopt en zij hem een beetje heeft leren kennen en begrijpen stuurt ze ook familie weg als zij het voor hem opneemt. Pas aan het einde ontdekt ze de handleiding waarin stap voor stap dingen worden uitgelegd en “ vallen de kwartjes”.

Na het lezen had ik vooral veel vragen. Ik wist in eerste instantie niet dat de auteur dit geschreven heeft uit eigen ervaring. Daar kwam ik achter toen ik haar biografie had gelezen op haar website. Toen had ik eigenlijk nog meer vragen omdat je, naar mijn inziens, als ouder van, je je juist moet hoeden om zo een stereotype neer te zetten. Dat schuurde bij mij namelijk. Alle stereotypen van autisme komen voorbij. Mocht een lezer nog niet van autisme afweten krijgt deze een zeer beperkte en bevooroordeeld beeld.

Daarnaast was ik meteen vanaf de eerste pagina verbaasd dat een vader van een kind met autisme deze uit logeren stuurt bij een niet al te bekende buurvrouw. Niets zo vervelend als een onbekende omgeving bij iemand die je niet begrijpt. Zou buurvrouw bekend zijn dan had zij geweten van het autisme van Agapios. Waar is de familie van Agapios? Kortom veel vragen die onbeantwoord blijven. Misschien is het de Griekse cultuur dat zij er anders mee omgaan? En misschien is dit niet de opzet van een kinderboek. De doelgroep is immers jeugd van 7-9 jaar.

Dat brengt mij bij mijn volgende vraag. Het is een vlot geschreven verhaal, laagdrempelig, geen moeilijke woorden en niet al teveel pagina’s. Het vertelperspectief ligt echter bij een volwassen vrouw die haar bevindingen opsomt, haar dagelijkse ervaringen in de omgang met Agapios. Ze leert hem beter kennen en ook dit deelt zij met de lezer. Bepaalde (voor-)oordelen weet zij om te draaien en achteraf , als de kenmerken van autisme van haar buurjongen worden opgesomd, begrijpt ze de jongen helemaal. Ik vraag mij af hoe een kind van 7-9 dit boek zal lezen. Snapt deze alle ‘kwartjes die vallen’, vinden die het perspectief fijn om te lezen?
Ik hink dus een beetje op twee benen qua doelgroep. Mijn eerste reactie is dat ik zelf weinig kinderen om mij heen heb ik die leeftijd waarvan ik denk die zullen dit oppakken om te lezen. Daarin tegen ken ik wel wat oudere kinderen die er wel voor open zullen staan. Mocht jou kind het lezen hoor ik graag diens leeservaring.

Voor mij persoonlijk is het een boek wat schuurt. Misschien omdat ik al veel gelezen heb over autisme en het dagelijks mee maak waar iemand met autisme ( en de omgeving) tegen aanloopt dat ik mij wat erger aan het stereotype wat wordt neergezet. Als je meer wilt weten over autisme zou dit ook niet een boek zijn wat ik zou aanbevelen. Als je echter een verhaal zoekt waarbij twee vreemden aan elkaar wennen, begrip voor elkaar vinden en elkaar in het hart sluiten dan is het een prima verhaal.