Rauw en vol emotie

‘Je kunt niet van iemand houden met een hart vol geheimen. Dat gaat gewoon niet.’

Sofia Lundberg is een Zweedse schrijfster en tevens werkzaam als journalist. In 2017 debuteerde ze met de roman Het rode adresboek. Een vraagteken is een half hart is haar nieuwste boek, dat haar in haar thuisland een nominatie opleverde voor de award voor de beste feelgoodroman van het jaar.

Het huwelijk van fotograaf Elin is in zwaar weer beland en ook de relatie met haar puberdochter verloopt stroef. Wanneer ze onverwacht een brief uit haar geboortestreek ontvangt, lijkt die afstand alleen maar groter te worden. Ze zondert zich af van haar gezin en denkt terug aan haar jeugd op het eiland. Het eiland waar ze vandaan gevlucht is na een afschuwelijke gebeurtenis, waardoor ze nooit meer over die jaren heeft gesproken. Is de tijd gekomen om onder ogen te zien wat er gebeurd is? En is de band met haar man en dochter nog te redden? 

Al snel wordt de lezer meegenomen naar het Zweden aan het eind van de jaren 70 van de vorige eeuw. Elin is dan nog een klein meisje en groeit samen met haar twee jongere broers op. De omstandigheden zijn lastig. Haar vader is er niet en haar moeder lijkt het alleen niet echt te redden. Toch probeert Elin er voor haar broers het beste van te maken.

Gedurende de rest van de roman blijft de tijdswisseling tussen heden en verleden aanwezig. Terwijl de lezer meekijkt hoe Elin opgroeit en hoe de jaren 80 aanbreken, zien we haar in het New York van 2017 worstelen met het verleden en met haar relaties. Het contrast tussen haar twee levens lijkt na elk hoofdstuk alleen maar groter te worden. Haar man en dochter weten niks van haar jeugd en ze raakt verstrikt in het verhaal dat ze hen al die jaren heeft verteld.

Lundberg weet het contrast tussen de vroegere en huidige Elin haarfijn neer te zetten. Het is duidelijk dat de gebeurtenissen uit haar jeugd haar hebben getekend. Als lezer begin je dat ook steeds beter te begrijpen naarmate de sfeer grimmiger begint te worden. De auteur neemt uitgebreid de tijd om haar personages en de sfeer neer te zetten. Haar soepele en toegankelijke schrijfstijl trekt de lezer al gauw het verhaal in, waardoor al die extra beschrijvingen absoluut geen straf zijn. 

Op subtiele wijze onthult Lundberg steeds een groter tipje van de sluier totdat je als lezer alles denkt te weten en vervolgens weet ze alsnog met een interessante wending te komen. Een vraagteken is een half hart is een rauwe roman vol emotie die het nodig heeft om op gang te komen, maar zodra dat gebeurd is, zit je er ook echt vol in.