Coming of age in bezet Frankrijk

In geval je overweegt "Iers Dagboek' te lezen: pak dit dagboek eerst. Het is ook het eerste boek dat de zussen Flora en Benoite samen schreven.

Het volgt de zussen vanaf net vóór het moment dat Frankrijk direct betrokken raakt bij de Tweede Wereldoorlog tot na de bevrijding (1944). Ergens halverwege, lees je hoe opa blijkbaar een dagboek bijhield waarin hij noteerde wat hij aan vis en schelpdieren ving Iets dergelijks heeft Benoite ook gedaan en dat is één van de dagboeken die haar dochter gebruikte om 'Iers Dagboek' te schrijven.

De zussen beschrijven om beurten wat ze zoal meemaken. Hun vader en moeder zijn creatieve mensen. Zo is de moeder bijvoorbeeld de zus van mode-ontwerper Paul Poiret, aan wie recent het Kunstmuseum Den Haag een tentoonstelling wijdde. Moeder heeft haar eigen mode-huis. Dit komt in het dagboek van de zusjes terloops ter sprake.

In eerste instantie merken de zusjes weinig van de oorlog. Ze behoren tot de welvarende klasse en hebben vrienden onder aristocraten en de hogere middenklasse. Op een gegeven moment vlucht de familie naar Bretagne en de grootouders. Scholen zijn dan al gesloten, meerdere families Parijs ontvlucht terwijl zonen dienst nemen. Gebrekkige communicatie zorgt voor problemen als examens opeens elders plaats vinden.

Maar naarmate de tijd verstrijkt en de bezetting grimmiger wordt, nemen de problemen toe. Hoe kom je aan brandstof en voedsel in de winter? Zwarte markt, natuurlijk - naast bonnenboekjes en net als de meesten: proberen te ritselen etc. Wat te doen als je schoenen kapot gaan, het modehuis van mama dreigt te worden gesloten?

Goedkoop op vakantie in eigen land blijkt nog mogelijk. Het lijkt allemaal luchtig en frivool; maar dan is er opeens de vriendin die in Parijs gedwongen de gele ster draagt - maar niet meer op het platte land. Dan wordt Benoite verliefd en breekt met haar klasse, achtergrond etc. en dan opeens is het menens.

Er waren echt passages die mij deden schudden en huilen van het lachen, zoals de emotionele scenes en dramatische ruzies binnen het gezin. Smijten met borden in een restaurant? Papa die op de hak genomen wordt met z'n "de appel - de boom" of hond Hop die de uit Bretagne verstuurde kip geserveerd krijgt.

Heb je net als ik, eerst "Iers Dagboek" gelezen? Dan vraag je je misschien af wat de voorgeschiedenis is geweest, tussen Kurt en Benoite. Die kom je in dit boek tegen. Van de twee 'dagboeken' vond ik dit toch net iets grappiger, boeiender. Maar lees ze vooral allebei.