Onschuldig ter dood veroordeeld, op het nippertje gered

Let even op: ben je een fan van de thrillers van John Grisham, zoals een aantal teleurgestelde recensenten van het boek zijn ... Dit is geen thriller maar een non-fictie verhaal. Ditt betekent dus dat het gaat om echte moorden, jarenlang onderzoek en in de hoofdrol mensen die ten onrechte in de gevangenis belandden.

Aan het eind van het boek, of in ieder geval in mijn versie, legt Grisham uit dat hij alle berichtgeving in de media (inclusief door internationale televisie nieuwszenders) volledig gemist had. Pas als de twee ten onrechte veroordeelde mannen vrij zijn en daarover een berichtje verschijnt in een nationale krant, raakt hij geïnteresseerd. Hij begint meer te lezen over de zaak, raakte gefascineerd en neemt uiteindelijk contact op met de familie van Ron Williamson.

Het resulterend non-fictie verhaal van meerdere honderden pagina's, is opgedragen aan de twee zussen van Williamson en hun broer. Grisham heeft de twee zussen en vele andere direct betrokkenen uitgebreid gesproken. Hij heeft uiteraard onderzoek gedaan, maar ook toestemming gekregen om familie foto's te gebruiken. In de pocket uitgave die ik las, waren een aantal foto's opgenomen.

Verwacht dus niet de gebruikelijke Grisham fictie, maar een aangrijpend en schokkend waargebeurd verhaal. Dit lees je niet even makkelijk weg.

Ja, de schrijfstijl is meestal vlot, maar houdt er rekening mee dat dit geen spannend, oppervlakkig, leest lekker weg verzinsel is, dat je moeite van het lezen beloond met 'eind goed al goed'. Er wordt de tijd genomen om achtergronden, feiten, fouten en resultaten te beschrijven. Bovendien beslaan alle gebeurtenissen meer dan twintig jaar.

Dit 19e boek van Grisham is indrukwekkend juist omdat het gaat om echte moorden en meerdere slachtoffers. Hier lees je over makkelijk te vermijden dwalingen, echt corrupte politie, werkelijk ongeïnteresseerde en vooringenomen advocaten en een totaal, compleet falend rechts- en zorgsysteem.

Als je als lezer al je gezonden twijfels hebt over de doodstraf, zal dit boek je daar niet vanaf helpen. Al helemaal niet omdat in Trumps Amerika het aantal uitgevoerde doodstraffen alleen maar is toegenomen, want ... "law and order" - niet waar?

Ja, de moorden waarvan Ron Williamson en anderen beschuldigd werden, worden uitgebreid beschreven. De stad, de inwoners en de sfeer in een klein stadje in Oklahoma waar iedereen praktisch iedereen kent, wordt uitgebreid beschreven. Meerdere rechtzaken en de belangrijkste personen en documenten komen ook uitgebreid bod.

Hoewel dit boek uit 2006 leest als een van Grishams bekendere thrillers, moet je wel beschikken over doorzettingsvermogen om het helemaal uit te lezen tot het nare, bittere eind.

Want Grisham laat zien, hoe verschrikkelijk fout zaken kunnen gaan door incompetentie, gemakzucht, vooringenomenheid en moedwillig kwaadaardig gedrag. Hij beschrijft wat dit betekent voor de slachtoffers en hun familie. En die slachtoffers zijn niet alleen de vermoorde vrouwen en hun familie, maar ook de onschuldig ter dood veroordeelde mannen en hun familie.