Trouwen op stand en in de familie.

De Fräulein van Vaals is een roman van Dani van Doorn. Dani schrijft hedendaagse romans en clicklits, maar maakt ook uitstapjes naar historische feelgoods. Eerder las ik van haar met veel genoegen al Pippa. Dit speelt zich af in de Regency periode in Engeland.
Met De Fräulein van Vaals blijft ze in diezelfde periode in eigen land en zet wat stapjes in buurland Duitsland. Ze doet terdege onderzoek naar de geschiedenis van haar onderwerpen en het dagelijks leven uit die tijd. Zo is ze bij deze roman in de geschiedenis gedoken van de lakenfabricage rond 1800 en de daarmee verbonden familie Von Clermont en verwanten in en rondom Vaals.

Het boek bestaat uit drie delen, elk over één vrouwelijk personage uit de familie nl. Julie, Lene en Frede. Het zijn nichtjes van elkaar en alle drie op huwbare leeftijd.

Julie Von Clermont is de eerste die gekoppeld moet worden. Ze is echter geenszins van plan zich zomaar met de eerste de beste neef te gaan verloven, die haar ouders voor haar hebben uitgezocht. Want natuurlijk moet er in verband met stand binnen de familie getrouwd worden. “De Von Clermonts en Kopstadts trouwen al jaren met elkaar, zodat het bezit binnen de familie blijft. Potentiële kandidaat is Arnold Kopstadt, maar die vindt ze saai, ambitieus en ze koestert haat tegen hem door een voorval uit het verleden. Als ze hem, zonder het te weten een rondleiding door de fabriek geeft, lijkt ze toch andere gevoelens te koesteren. Maar ze is geen katje dat je zonder handschoenen aanpakt.

“Deze roos past perfect bij je Fräulein Julie, prachtig van kleur, geur en vorm, zij het hier en daar wat prikkelig.”

Dan is er Lene Kopstadt, haar nichtje. Zij wil het liefste trouwen en een gezin stichten, maar met haar 28 jaar is ze al aan de late kant. Bovendien is ze niet zo aantrekkelijk als haar nichtjes en probeert ze te nadrukkelijk de aandacht van de mannen naar zich toe te trekken. Dit heeft een averechts effect. Als de hartvochtige herenboer Peltzer zijn oog op haar laat vallen hoopt ze op een onverwachte uitweg in de vorm van Dokter Dörschel.

Tot slot Frede Kopstadt, een verwend poppetje, dat iedereen naar haar hand wil zetten en meedogenloos gebruik maakt van haar schoonheid en figuur. “sierlijk, maar zonder vullingen”. Tijdens een familieverblijf probeert ze de twee oudste Von Clermontbroers tegen elkaar uit te spelen. Carl Von Clermont weet door haar facade te prikken en diep verborgen gevoelens aan het licht te brengen.

De verhalen worden steeds vanuit de dames en de desbetreffende huwelijkskandidaten geschreven. Hierdoor leer je de personages goed kennen en worden de standpunten van beide kanten goed belicht. Dani heeft een luchtige, vlotte schrijfstijl en brengt de verschillende personages tot leven. Het verhaal bevat humor, veel historische feiten, drama en romantiek. Je waant je met haar beschrijvingen in die periode, ziet de prachtige kleding voor je, maar ook de armoede in de arbeidershuisjes. Naast humor komen er ook ernstige thema’s voor, zoals de discussies over Napoleons bewind en het hoge sterftecijfer van baby’s en hun moeders.

“Als ik hier zeg hoe ik over Napoleon denk, word ik morgen opgediend als avondeten. Elke man hier in huis heeft er een andere mening over”, zegt Julie.
“Men sprak van Kinderzegen, maar eerlijk gezegd vond hij de kinderloosheid van Oom Conrad en tante Juliane een grotere zegen dan het lot van zijn moeder en stiefmoeder die in het kraambed gestorven waren”.

Ook wordt er een kritische kanttekening gezet bij de vraag of de hoge kindersterfte en de huwelijken binnen dezelfde families iets met elkaar te maken kunnen hebben. Deze aspecten geven het verhaal extra diepgang.
Dit boek mocht ik lezen voor de Valentijnsprijs 2024.