Liefdesverhaal, filosofische en maatschappijkritische overdenking

Grand Hotel Europa Ilja Leonard Pfeiffer
…
In wisselend perspectief vertelt Ilja Pfeiffer over zijn relatie met Clio en de periode dat deze relatie afgelopen was. Tijdens deze laatste periode zocht hij zijn toevlucht in een groot, naar vergane glorie riekend, decadent hotel. Alles ademt daar naar vroegere luxere tijden. Maar met zijn excentrieke kledij en hang naar een perfect uiterlijk, voelt Ilja zich er wonderbaarlijk goed thuis. Hij trekt zich hier terug om de verbroken relatie met Clio al schrijvend te verwerken.
Dat schrijven gaat in plechtstatige stijl , archaïsch en formeel! Voor mij ontbrak, zeker in het begin, de vaart in de tekst. Het was door ‘bijten’. Gelukkig komen er wel vlottere stukken in voor. Maar de beschouwingen blijven traag en doorspekt met woorden als: weemoedig de tijd laten verglijden, het wufte hemelbed, bepoteld door gerimpelde handen etc.
De tekst staat vol symboliek, staat het Grand Hotel symbool voor Europa zelf? Wie hangt er antiek te zijn? Alleen die sensationele kroonluchter (blz 15)? Is de ‘beproefde traagheid’ ( blz 29) alleen toepasbaar op het Grand Hotel? Het hotel wordt overgenomen door de Chinese meneer Wang! Hij brengt zijn eigen ‘touch’ aan, een nieuwe chesterfield bank, de prachtige kroonluchter verdwijnt, de Chinese kamer moet plaats maken voor de Engelse pub. Symbolisch?
In het hotel wonen de diverse excentrieke gasten langdurig, zij krijgen allen een prachtige beschrijving, van de marjodomus meneer Montebello tot aan de Française Albane, de dichteres toe. Alleen The grand Old Lady.. daar moet je wel een tijd op wachten. Ilja wil eerder met haar kennismaken. Tijdens een ‘surrealistische’ zoektocht door het hotel, kan hij haar kamer niet vinden.
De relatie met Clio is niet traag! Zij brengt leven in het verhaal. Zij stamt uit een zeer chique geslacht, is kunsthistorica en heeft zich de opdracht gesteld het laatste schilderij van Caravaggio op te sporen. Door Clio verhuist Ilja van Genua naar Venetië.
Het Venetië ontlokt Pfeiffer meedogenloze kritiek op de toeristen industrie. Zo neemt hij ook andere toeristische attracties door en geen enkele keer valt het positief uit voor de toerist. Het massatoerisme wordt genadeloos neergesabeld! Zij hebben de ziel uit de historische steden gehaald. Toerisme is in zijn ogen: fini, afgelopen. Ook al is hij zelf zo nu en dan met Clio ook een toerist.
“… Hoewel we zelf toeristen waren, moesten we natuurlijk voorkomen dat we al op de luchthaven oog in oog kwamen te staan met toeristen. Dat zou onze vakantie bij voorbaat verpesten…”(blz 159)
Ook het vluchtelingenvraagstuk wordt ontleed, ontrafeld.
“…Een vluchteling is een broeder, maar honderdduizend vluchtelingen vormen en bedreiging. Wil je de angst voor de massa wegnemen en empathie kweken, dan moet je hun verhalen vertellen… maak van de aantallen weer mensen!...” (blz 227-228)
Het is niet alleen een maatschappij kritische stijl, ook zijn er delen bij die laten zien dat Ilja een classicus is van huis uit, hij filosofeert, hij beschrijft tot in detail zijn kleding en hoe Clio gekleed gaat, zijn seksscènes worden tot op het vulgaire beschreven. Maar daarnaast herken je ook weer de dichter Pfeiffer, poëtische zinnen, uitdrukkingen en beelden.
Het geheel is een leeservaring waar je wel de nodige tijd voor moet reserveren. Geniet van de mooie taal, vertraag mee bij de beschouwingen, verwonder je over de ‘ontknoping’.