Vaders en zonen

“Vaders en zonen” is met ruim 200 pagina’s snel te lezen. De taal en zinsbouw zijn eenvoudig “. Met zijn universele thematiek van generatieconflict is “Vaders en zonen” zeker een aanrader. En dit geval is het een generatieconflict, waarbij de vaders staan voor de conservatieve krachten in de maatschappij, en de zonen voor de voorstanders van verandering. Toch is dit boek geen Russisch meesterwerk.
Toergenjev probeert ons in dit boek bovendien duidelijk te maken dat nihilisten ook mensen zijn en dus ook gevoelens moeten hebben. Op een zeker moment wordt Bazarov, de hoofdpersoon, onverwacht verliefd. Dit eigenlijk tot zijn eigen ergernis, want hij voelt zich er niet gemakkelijk mee.
Bazarov is een van de meest fascinerende figuren uit de Russische literatuur. Toergenjev voert Bazarov op als nihilist: "Iemand die niet buigt voor autoriteiten, iemand die geen principe zo maar op goed geloof aanneemt, hoe oud en eerbiedwaardig het ook moge zijn."
De conservatieven zagen Bazarov als heraut van een gevreesde revolutie. Indertijd zorgde “Vaders en zonen” ervoor dat de term "nihilisme" wijdverspreid raakte. De nihilistische beweging in Rusland (rond de jaren 1860) werd gekenmerkt door het in twijfel trekken van de geldigheid van alle vormen van vooropgezette ideeën en sociale normen en verschilt dus enigszins van de door ons courant gebruikte "existentialistische" zin van het woord die de zinledigheid van het bestaan omvat.