Lezersrecensie
De koloniale tijd en de Japanse bezetting in een notendop
Vandaag op de dag af is het tachtig jaar geleden dat er met de overgave van Japan een einde kwam aan de Tweede Wereldoorlog. De Japanners hadden de Europeanen in Zuidoost-Azië gedurende meer dan drie jaar in kampen opgesloten. De omstandigheden in deze kampen waren verschillend en zelfs ervaringen van geïnterneerden binnen hetzelfde kamp konden verschillen als gevolg van persoonlijke omstandigheden.
In Een kolonie is ook maar een mens blikt A. Alberts terug op zijn verblijf in vijf interneringskampen nabij Soerabaja en Bandoeng tijdens de Japanse bezetting. Hij was toen begin dertig. Hij vergelijkt de Japanse bezetting met de Duitse bezetting en beoordeelt het lot van de ingezetenen van het toenmalige Nederlands-Indië.
Aan de terugblik op de Japanse bezetting gaat een beschouwing van de koloniale tijd vooraf. Hierin geeft Alberts zijn beoordeling van het Nederlandse koloniale beleid. De kern daarvan is dat ‘de kolonie ook maar een mens is geweest, met al zijn gebreken, de hebzucht niet uitgezonderd, maar ook met nogal wat goede intenties, al hebben die in sommige gevallen een pad naar een bepaald soort hel geplaveid.’
Zonder vooringenomenheid formuleert Alberts zijn gedachten beknopt, helder, fraai en soms met humor; hij weet veel te zeggen met weinig woorden en beschrijft vele treffende situaties. Het boek is leerzaam en essentieel voor iedereen die zich een oordeel wil vormen over het Nederlands-Indisch koloniaal verleden en de Japanse bezetting.
Zowel op inhoud als op omslagontwerp is het adagium less is more van toepassing. Het krachtige en tijdloze omslagontwerp, dat door Gerrit Noordzij is gemaakt, is wars van modieuze tendensen. De vormgeving van het boek, gezet uit de Bembo, is om door een ringetje te halen.
Albert Alberts (1911 - 1995) was schrijver, vertaler en journalist. Hij studeerde Indologie te Utrecht. Na zijn promotie in 1939 vertrok hij naar Nederlands-Indië, als adjunct-controleur op Madoera. Na zijn internering op Java door de Japanners kwam hij in 1946 naar Nederland, waar hij tot 1976 als ambtenaar bij de Rijksoverheid werkte en als redacteur bij De Groene Amsterdammer. Alberts schreef onder meer fictie, essays en historische romans. Zijn Indische trilogie bestaat uit De eilanden, In en uit het paradijs getild en Een kolonie is ook maar een mens. Voor zijn gehele oeuvre ontving hij de Marianne Philipsprijs, de Constantijn Huygens-prijs en de P.C. Hooft-prijs.
In Een kolonie is ook maar een mens blikt A. Alberts terug op zijn verblijf in vijf interneringskampen nabij Soerabaja en Bandoeng tijdens de Japanse bezetting. Hij was toen begin dertig. Hij vergelijkt de Japanse bezetting met de Duitse bezetting en beoordeelt het lot van de ingezetenen van het toenmalige Nederlands-Indië.
Aan de terugblik op de Japanse bezetting gaat een beschouwing van de koloniale tijd vooraf. Hierin geeft Alberts zijn beoordeling van het Nederlandse koloniale beleid. De kern daarvan is dat ‘de kolonie ook maar een mens is geweest, met al zijn gebreken, de hebzucht niet uitgezonderd, maar ook met nogal wat goede intenties, al hebben die in sommige gevallen een pad naar een bepaald soort hel geplaveid.’
Zonder vooringenomenheid formuleert Alberts zijn gedachten beknopt, helder, fraai en soms met humor; hij weet veel te zeggen met weinig woorden en beschrijft vele treffende situaties. Het boek is leerzaam en essentieel voor iedereen die zich een oordeel wil vormen over het Nederlands-Indisch koloniaal verleden en de Japanse bezetting.
Zowel op inhoud als op omslagontwerp is het adagium less is more van toepassing. Het krachtige en tijdloze omslagontwerp, dat door Gerrit Noordzij is gemaakt, is wars van modieuze tendensen. De vormgeving van het boek, gezet uit de Bembo, is om door een ringetje te halen.
Albert Alberts (1911 - 1995) was schrijver, vertaler en journalist. Hij studeerde Indologie te Utrecht. Na zijn promotie in 1939 vertrok hij naar Nederlands-Indië, als adjunct-controleur op Madoera. Na zijn internering op Java door de Japanners kwam hij in 1946 naar Nederland, waar hij tot 1976 als ambtenaar bij de Rijksoverheid werkte en als redacteur bij De Groene Amsterdammer. Alberts schreef onder meer fictie, essays en historische romans. Zijn Indische trilogie bestaat uit De eilanden, In en uit het paradijs getild en Een kolonie is ook maar een mens. Voor zijn gehele oeuvre ontving hij de Marianne Philipsprijs, de Constantijn Huygens-prijs en de P.C. Hooft-prijs.
1
Reageer op deze recensie
