Terugslag

Joep Dohmen, de journalist, is met prepensioen gegaan. “Ergens ging het mis. Ik weet niet meer wanneer en misschien is het moment achteraf ook niet precies aan te wijzen. Mijn kracht om altijd maar door te gaan gleed weg. Er was iets geknapt.” Met die woorden opent het boek van hem over een fietstocht naar de Middellandse Zee aan de Franse kust aan het begin van zijn pensioen.
Joep Dohmen is een gevreesd onderzoeksjournalist. Hij onderzocht veel kwesties in het openbaar bestuur en de kerk en zette de verantwoordelijke bestuurders in de schijnwerpers.
Dohmen had een scherp oog voor verborgen gehouden misstanden met een groot algemeen belang. Limburgse bestuurders die zichzelf en vrienden verrijkten op kosten van de publieke kas. Kindermisbruik in de katholieke kerk. Lokale partijen die veel financiële steun van lokale middenstanders kregen. Hij bracht de schandalen aan het licht en schreef erover in de krant. De gezagsdragers werden in de verdediging gedreven werden en in veel gevallen kwam het tot herstel van maatschappelijke verhoudingen.

Het onderzoekswerk leidde natuurlijk tot een reactie van de bestuurders, kerkleiders en boven ons gestelden. Fel, verontwaardigd, verweergeschriften, een tegenboek en vaak ook rechtszaken. Dohmen had en hield de steun van de krant en wist zich staande te houden in de alle rechtszaken. Dohmen bleef lang en hard doorwerken. Stoïcijns. Leek het.

Op zeker moment werd het hem toch te veel en kwam hij tot een vervroegde pensionering. Om tot rust te komen besloot hij tot een fietstocht op een geleende fiets met hulpmotor. Het dagboek gaat over die elfdaagse fietstocht met veel luchtige details. Zoals een andere fietser die niet zo’n strak plan heeft als Joep Dohmen, maar eenvoudigweg van Lidl naar Lidl fietst om ’n keer in Santiago de Compostella aan te komen. Boeiender is dat Dohmen elke dag, elke etappe vertelt over wat het verzet van de mensen die hij onder loep nam bij hem teweegbracht en brengt. Het is niet de eerste reactie die hem het meeste raakt, maar vooral de blijvende verwijdering.

Het boek, dat leest als een trein, heeft als titel ‘Tuig van de richel’, een toevoeging van een van zijn tegenstanders, een geuzentitel. Het had ook ‘Terugslag’ kunnen heten. Terugslag is de kracht die tijdens het afvuren van een vuurwapen uitgeoefend wordt op het wapen en wapendrager zelf.