Kunstmatige herhaling geeft een matige bloei

De Franse Muriel Barbery is naast haar baan als docent filosofie niet onverdienstelijk bezig met haar carrière als schrijfster. Ze debuteerde in 2006 met haar roman L'élégance du hérisson, dat in Nederland te vinden is onder de titel Elegant als een egel. De roman werd een bestseller in diverse landen en in 2009 werd het verfilmd als The Hedgehog. Haar vijfde en meest recente boek, Une rose seule, zag in 2020 het levenslicht en werd in 2021 dankzij de vertaling van Martine Woudt in het Nederlands uitgegeven met de titel Een roos alleen.

Na een telefoontje van de advocaat van haar vader, staat het leven van de Franse botanica Roos Ueno op haar kop. Ze krijgt te horen dat haar vader is overleden en dat ze als erfgename in zijn testament is opgenomen. Roos groeide op zonder haar vader en ze heeft de man in haar veertig levensjaren nooit leren kennen. Omdat ze nog nooit in Japan is geweest, besluit ze om erheen te gaan om haar levenservaring te kunnen verrijken. Zodra ze voet zet in het vreemde land wordt ze overweldigd door de pracht aan flora en fauna, en de manier waarop ze wordt opgenomen door de mensen die haar vader liefhadden.

Een roos alleen wordt per hoofdstuk ingeleid door een wetenswaardigheid uit Japan. Direct daaropvolgend begint het hoofdstuk waarin het leven van Roos centraal staat. De situatie die zich daarin openbaart raakt het onderwerp van het inleidende stuk(je) tekst. Het duurt niet lang voordat je als lezer doorhebt dat Roos een middelbare leeftijd heeft bereikt. Gebeurtenissen uit het verleden hebben grip op haar huidige leven gekregen en dat toont een solide personage met een eigen wil. Ze komt stug en negatief over, waardoor het lastig is je empathisch op te stellen. De manier waarop Roos zich ontplooit lijkt wat wereldvreemd, maar Barbery wakkert hiermee wel de filosofische kant van haar lezers aan. Ze ontmoet diverse mensen die elk een andere kijk op het leven hebben. Hun kennis en ervaring geven Roos een oppepper waardoor haar gezindheid wordt uitgebreid en ze haar eenzijdige zienswijze stukje bij beetje kan loslaten. Ze wordt hierdoor vrijer en komt ook positiever in het leven te staan. Deze ontwikkeling draagt gunstig bij aan de mate waarin het inlevingsvermogen gecreëerd kan worden voor het personage.

De schrijfstijl van de auteur kenmerkt zich door de vele details en metaforen. Het merendeel van deze woorden is te herleiden naar de baan van Roos. De negatieve houding van de botanica wordt opgefleurd door de schitterende natuur van het land dat ze bezoekt. Er is echter een overdaad aan weelderige omschrijvingen, waardoor het boek een bloemig geheel is geworden. Bij de eerste helft van het boek heeft dit een positieve invloed op de uitwerking van de karakters, maar naarmate het boek vordert, zorgt teveel herhaling juist voor een struikelblok. De mooie woorden verliezen hun effect en het verhaal wordt eentonig.

Een roos alleen is een boek dat de ontwikkeling van een karakter op een weelderige manier weet te beschrijven. De auteur beperkt zich tot de focus op slechts een personage en hoewel dit een royale uitdieping in het karakter geeft, is het te weinig voor een geheel boek. De kunstmatige herhaling wordt al snel te veel en daardoor is het geringe aantal bladzijdes precies genoeg. Het krijgt net niet de kans om écht tegen te gaan staan. De ethiek is duidelijk en hoewel het eind voorspelbaar is, zorgt het er toch voor dat je het boek met een goed gevoel kunt dichtslaan.