Jager: het boek van de wolf

Als een boek de status verdient van klassieker, dan is het ‘Jager’ van Kim ten Tusscher. Het is het eerste deel van het Jager & Prooi tweeluik, dat zich afspeelt voor de geboorte van Lilith.
Waarom is dit boek een klassieker?
Als eerste vanwege het thema de plaats van de mens binnen de tegenstelling cultuur en natuur. De hoofdpersoon in het verhaal is iemand die sterk gevormd is door de cultuur waarin hij is opgegroeid en daardoor zijn natuur verloochend heeft. Dit alles zal hij moeten loslaten om zichzelf te kunnen zijn.
Zo zijn de krachtige tegenstellingen die Ten Tusscher gebruikt om de cultuur te beschrijven geweldig. De manier waarop zij de religie van de godin Margal beschrijft via een heerlijk spel van schijn en werkelijkheid is intrigerend, omdat het de gevaren laat zien van deïficatie en wat de gevolgen zijn als de mens zijn plaats in de natuur verlaat. Overigens komt dit thema terug in ‘Macht’, waar de uitwerking ervan zorgt voor rust. In ‘Jager’ is het effect meer tragisch en geeft het de lezer een gevoel van medelijden.
Verder is de hoofdpersoon intrigerend: Meaghun, een man van uitersten. Hij is een gevreesde jager in dienst van de godin Margal. In deze functie maakt hij gebruik van zijn instincten om wisselaars te vangen en op gruwelijke wijze doden. Aan de andere kant is hij een familieman, die een sterke band heeft met verschillende leden van zijn familie en bovendien een liefdevolle vader is. Deze dualiteit maakt hem boeiend, spannend en ongrijpbaar.
Een ander boeiend aspect is de overeenkomst tussen het leven van Meaghun met de symboliek van de wolf. Dit dier is het symbool van de overwinnaar, wat verwijst naar de carrière als jager. Het staat ook voor hebzucht, omdat het meer doodt dan nodig heeft om te leven. Meaghun brengt ontzettend veel wisselaars op gruwelijke wijze om het leven. Maar de wolf is ook een verwijzing naar familie en dan is het ontroerend hoe de jager een vader is voor zijn dochtertje en bijzonder hoe sterk de band is met zijn jongere broer Chigal. Maar voor ‘Jager’ is de symboliek van de wolf vanuit het christendom van bijzondere betekenis. Daar staat hij voor verdeeldheid, degene die de kudde uit elkaar drijft.
De auteur plaatst Meaghun tussen twee andere personages van wie de naam begint met een M: Margal en Morriën. Deze triade is een belangrijk motief met betrekking tot het thema. De betekenis van deze letter is de vereniging van dualiteit, omdat het mannelijke en vrouwelijke er in samenkomen. Daarnaast is het een letter die verwijst naar water, het grondsymbool van onbewuste energie, de diepere lagen van de persoonlijkheid en de ambivalente verwijzing naar leven, vruchtbaarheid en ondergang. Niet alleen voor de jager zijn dit belangrijke thema’s, maar ook voor enkele andere personages.
Daarnaast is de manier waarop de auteur verschillende karakters in het verhaal maskers laat dragen om hun ware aard te verbergen overtuigend beschreven. Het doet denken aan de spiritualiteit van Julian van Norwich. Zij zegt dat het kwade geen essentie heeft en daarom de mens nodig heeft om het slechte daden te kunnen doen. Hoe dit punt op verschillende manieren in het verhaal terugkomt is een krachtig staaltje creatief schrijven.
Tot slot zijn de overeenkomsten tussen de ontwikkeling van Lilith (uit de Lilith trilogie en vertellingen van de ondergang en Meaghun) heerlijk om te lezen. De groei die beiden doormaken is steeds een confrontatie met zichzelf, die hen steeds meer de persoon laat worden die ze zijn.
Dus wie een geweldige mustread wil lezen, die de status van klassieker verdient binnen de Nederlandstalige fantasy, over zelfverwerkelijking, loslaten en het maken van de keuze om jezelf te zijn, kan ik ‘Jager’ van harte aanraden.