De gruwelen gaan niet in de koude kleren zitten

De debuutroman van de Duitse muziekwetenschapper Thomas Willmann is kort gezegd huiveringwekkend. Het duistere dal heeft een luguber sfeertje en is spannend, maar de gruwelijkheden die opgevoerd worden zijn niet geschikt voor lezers met een groot visueel inlevingsvermogen.

Willmann vertelt het verhaal van Greider, een vreemdeling die op een dag het dorpje in een afgelegen dal hoog in de bergen binnen komt rijden en beweert er zich te willen vestigen om te kunnen schilderen. Na zijn intrek in het dorp gebeuren er onverklaarbare ongelukken binnen de familie die de macht in het dorp heeft.

Taalgebruik
Het werk van Willmann is niet gemakkelijk te lezen. Zijn zinnen zijn lang, zijn woorden archaïsch. De stemming is grauw en grimmig en het taalgebruik staat bol van de metaforen.
Aangrijpend zijn de details die de auteur gebruikt om de gruwelijkheden van het bestaan vast te leggen. ‘De kop van een van de gieren explodeerde, en er schoot een fontein uit de halsstomp van hetzelfde rood als de laatste streep zonlicht aan de rand van de bergen.’

Wraak
De gemeenschap die in het dal zo vredig lijkt, blijkt corrupter dan aanvankelijk gedacht. De ongelukken, verminkte lichamen, dood, verderf en de marteling van mensen en dieren illustreren dit. Willmann gooit de chronologie in zijn verhaal op een slimme manier overhoop, waardoor de spanningsboog het hele boek behouden blijft en voor de lezer net zo min duidelijk is wat de schilder in het dorp komt doen als voor de bewoners.

Achter alle gruwelijkheden zijn er in Het duistere dal ook momenten van liefde en hoop te bespeuren, die het verhaal begrijpelijk maar niet minder afschuwelijk maken. Helaas moet je je als lezer eerst bijna driekwart van het verhaal door de archaïsch beschreven grimmigheid van het bestaan worstelen om deze zuivering aan het einde te kunnen waarderen. Dan pas valt alles op zijn plek, maar dat vergt vooral heel veel geduld en doorzettingsvermogen.

[Deze recensie verscheen eerder (2015) op CLEEFT]