Trouw aan de originele klassieker

Louisa M. Alcott schreef in 1868 de inmiddels klassiek geworden verhalen over de zusjes March onder de titel Little Women. In 1876 verschijnt de eerste Nederlandse vertaling van het werk, die wordt gezien als het beginpunt van het meisjesboek in Nederland. Honderdvijftig jaar later zijn de verhalen nog steeds bekend en ter ere van dit jubileum verscheen een nieuwe Nederlandse versie, Onder moeders vleugels, vertaald door Mieke Prins, bij uitgeverij Mozaïek.   

De vier zusjes March – Meg, Jo, Beth en Amy – leiden tijdens de Amerikaanse burgeroorlog een zo normaal mogelijk bestaan samen met hun moeder en huishoudster Hannah. Vader March is als legerpredikant ver van huis, maar dat weerhoudt de meiden er niet van om allerlei avonturen te beleven, samen met hun eenzame en rijke buurjongen Laurie, die bij zijn grootvader woont.    

Little Women werd door de jaren heen op talloze manieren bewerkt en herverteld. Prins blijft zo dicht mogelijk bij de oorspronkelijke tekst van Alcott in haar vertaling en kort hier en daar enkel wat al te lange zinnen of beschrijvingen in om het geheel voor de hedendaagse lezer zo leesbaar mogelijk te maken. Ook de vele literaire verwijzingen die Alcott in haar boek stopte zijn bewaard gebleven en een leuke bron van herkenning voor de lezer die er bekend mee is.     

De hoofdstukken vormen samen een verhaal, maar de meesten zijn ook afzonderlijk prima te lezen. Elk hoofdstuk vertelt een nieuw avontuur dat de zusjes March meemaken, maar een kinderboek dat stamt uit het einde van de negentiende eeuw zou geen kinderboek zijn als het niet ook in elk hoofdstuk een moraal met zich meedraagt. Zo leert de lezer niet hoogmoedig te zijn, niet te koop te lopen met rijkdom of talent, niet om veel te vragen, goed voor anderen – en zeker de minderbedeelden – te zorgen en vooral tevreden te zijn met wat hij heeft.    

‘Zorg voor regelmaat en wissel je werk af met leuke dingen, dan is elke dag nuttig én prettig. Als je je tijd goed gebruikt, laat je zien dat je de waarde ervan begrijpt. Dan geniet je van je jeugd en als je later oud bent, hoef je van weinig dingen spijt te hebben. Dan heb je een succesvol leven, zelfs al ben je arm.’    

De belerende toon en het, ondanks de nieuwe vertaling, ouderwetse taalgebruik zal de jeugd anno 2019 niet direct aanspreken. De duidelijke godsdienstige boodschap die in het gehele verhaal een grote rol speelt is de huidige jeugd onbekend en ook de gebeurtenissen zijn gezien onze huidige maatstaven weinig spectaculair. De wereld waarin de zusjes Alcott leven bevindt zich ver van ons bed.

‘Kind, het leven zit vol problemen en beproevingen, maar je kunt ze allemaal trotseren en overwinnen als je de kracht en liefde van je Hemelse Vader ervaart, net zoals van je aardse vader.’    

Toch is deze nieuwe uitgave heel geschikt voor iedere lezer die kennis wil maken met het werk van Alcott en de zusjes March, beide mogen intussen tot ware klassiekers in de literatuur gerekend worden. Onder moeders vleugels is leesbaar en doet ‘de moeder der meidenboeken’ zeker recht.