Een tedere blik op menselijkheid door kunstmatige ogen

In zijn negende boek, Klara and the Sun, kruipt Kazuo Ishiguro in de huid van Klara, een Artificial Friend (AF). Zij begint haar bestaan in een winkel, waar ze vanaf de etalage het dagelijks leven observeert. Vanuit die beperkte maar scherpe blik vormt ze langzaam een eigen beeld van de menselijke wereld en de krachten die daarin spelen.

Wanneer Klara wordt gekozen om het gezin van Josie te vergezellen, krijgt haar bestaan een nieuwe invulling: er altijd zijn voor dit meisje. Wat volgt is een subtiele en tegelijk aangrijpende verkenning van hoe een kunstmatig wezen betekenis probeert te geven aan vriendschap, zorg en liefde.

Ishiguro schetst overtuigend hoe een AF het leven zou kunnen ervaren. Denk aan de film Her, maar dan in omgekeerde richting: niet een mens die zich hecht aan technologie, maar technologie die probeert menselijkheid te begrijpen. Zijn proza is toegankelijk en sober, maar weet tegelijk diepe emoties op te roepen. Je leeft mee met de personages en voelt je welkom in hun wereld.

Wat dit boek bijzonder maakt, is de combinatie van warmte en mysterie. Ishiguro laat genoeg vragen onbeantwoord om de lezer te blijven prikkelen, zonder dat het verhaal ooit zijn intimiteit verliest. Klara and the Sun leest vlot, maar blijft nog lang nazinderen en geeft een reflectie op menselijkheid, technologie en de hoop die ons drijft.