Ingenieus, beklemmend, verbluffend met een hoopvol einde.

“Als alles is gedoofd” is het tweede boek van Marie Vareille dat ik lees. En ik kan niet anders zeggen dan: wow, wat een boek! Het mooiste dat ik dit jaar heb gelezen. Ik was al enthousiast over “De onttoverden” van dezelfde schrijfster, maar dit is nog indrukwekkender. Het thema (er staat niet voor niets een triggerwaarschuwing helemaal voorin) is afschuwelijk en zeer actueel, nl. huiselijk geweld en de gevolgen daarvan. En dat is zo goed en invoelend beschreven dat je je bijna afvraagt of de schrijfster uit eigen ervaringen put. Hopelijk niet!

De opbouw van het boek is ingenieus en zet je vanaf het begin op een bepaald spoor. Je leest het verhaal van Abigaëlle, zowel in het heden als fragmenten uit haar “schrift”, een soort dagboek, dat je bijhield toen ze, vanaf haar zevende, gesprekken had met dokter Hassan. Ze schrijft over haar leven thuis, met haar ouders en broer Gabriel. In het heden is ze in een klooster in Bourgondië, waar ze terecht is gekomen na een gebeurtenis in haar leven, die ze zich niet meer kan herinneren. Zoals ze heel veel dingen uit haar leven vergeten is. Vanuit het klooster volgt ze het leven van haar broer, inmiddels een bekend kunstenaar. Als hij Zoé ontmoet en de verliefd worden, begint Abigaëlle zich zorgen te maken. Want zij alleen weet wie haar broer werkelijk is en wat voor geheimen hij met zich meedraagt.

En dan zijn er ook nog de hoofdstukken die zich afspelen in de spreekkamer van dokter Garnier. Daar is een vrouw door een vriend naartoe verwezen. En haar verhaal is schokkend. Er dreigt gevaar en de tijd dringt.

Het verhaal is beklemmend, zoals gezegd word je op een bepaald spoor gezet, er zijn steeds aanwijzingen, die later toch weer anders blijken te zijn, dan je aanvankelijk denkt. En toen eindelijk duidelijk werd hoe alles in elkaar steekt, heb ik echt het boek even verbluft neer moeten leggen. Op twee momenten zelfs. Om het daarna meteen weer op te pakken, en het ook niet meer weg te leggen. Ongelooflijk, wat een ontknoping!

Gelukkig is het einde hoopvol, ondanks het verschrikkelijke thema. Er staan prachtige zinnen en vergelijkingen in. Over je herinneringen bijvoorbeeld, die opgeslagen zijn in je brein, de grootste bibliotheek ter wereld. Of je je iets herinnert of niet hangt af van je vermogen om het op de juiste plaats te zoeken. Waarbij een geur, een liedje, een detail er soms voor kan zorgen, dat de herinnering naar de oppervlakte komt. “Het is alsof je een lucifer aansteekt en er plots iets zichtbaar wordt in het licht”.

Ook hoe huiselijk geweld wordt beleefd en verborgen wordt gehouden, door angst, schuldgevoel, schaamte; hoe moeilijk het is om dat te doorbreken; en hoe slachtoffers (en degenen in hun directe omgeving, zoals kinderen) het hun hele verdere leven meedragen is ontzettend goed beschreven.

Ik wil iedereen aanraden om dit boek te lezen. En ik hoop dat er snel meer werk van Marie Vareille verschijnt en/of in het Nederlands wordt vertaald.