Lezersrecensie
Is geschiedenis sexy?
Ilja Leonard Pfeijffer verzorgt de jaarlijkse Homerus lezing in april 2024. Het is lezing die hoort bij een event waarbij tevens de jaarlijkse Homerus prijs wordt uitgereikt. Pfeijffer is met zijn prachtige boek Alkibiades tevens kandidaat voor het winnen van deze Homerus prijs. En….. hij wint de prijs. Gedeeld met Eric Moormann en Janrick van Rookhuijzen die een boek over de geschiedenis van de Akroplis hebben geschreven. Een check op voorgaande jaren leert dat het geen gewoonte is dat winnaar en voordracht gekoppeld zijn. Toeval dus.
De lezing verschijnt ook in een klein boekje. Titel: Is geschiedenis fictie? De eigenlijke titel luidt: Het dogma van maximalistische interpretatie als model voor historisch onderzoek. Maar dat verkoopt niet. Kort gezegd is de vraag of je als classicus wetenschappelijke feiten mag inkleuren met interpretaties. En het korte antwoord is ‘ja’. Als onderbouwde hypothese. Geschiedenis wordt rijker met interpretatie. Hij beticht zijn wetenschappelijke collega’s van gemakzucht als zij zich alleen tot de feiten beperken. Empathie kan een verhaal rijker maken en als hypothese een vollediger beeld opleveren.
Wat Pfeijffer in Alkibiades niet doet, doet hij in deze lezing wel: expliciet stelling nemen tegen krachten die de democratie willens en wetens ondermijnen en bedreigen in het heden. In het hier en het nu. Hij noemt Wilders, Melonie en Orbán met name. Hij maakt een vergelijking met de antieke Griekse populist Kleon uit 427 BC. Een redevoering in een tijd waarin de democratie in Athene onder grote druk stond. En hij vindt veel parallellen.
De redevoering bevat nogal wat opmerkingen in het Latijn en verwijzingen naar de gemeenschap der classici. De Latijnse citaten blijven onvertaald. Dat had wat mij betreft iets minder gemogen. Er was behoorlijk wat publiek; niet alleen classici. Alhoewel de uitnodiging verzorgd werd door het Nederlands Klassiek Verbond (NKV). Maar toch.
Pfeijffer besluit zijn lezing dat de geschiedenis zich vaak herhaalt als een oud stuk met nieuwe maskers en modieuze kostuums. Als antwoord op de vraag: is geschiedenis sexy?
De lezing verschijnt ook in een klein boekje. Titel: Is geschiedenis fictie? De eigenlijke titel luidt: Het dogma van maximalistische interpretatie als model voor historisch onderzoek. Maar dat verkoopt niet. Kort gezegd is de vraag of je als classicus wetenschappelijke feiten mag inkleuren met interpretaties. En het korte antwoord is ‘ja’. Als onderbouwde hypothese. Geschiedenis wordt rijker met interpretatie. Hij beticht zijn wetenschappelijke collega’s van gemakzucht als zij zich alleen tot de feiten beperken. Empathie kan een verhaal rijker maken en als hypothese een vollediger beeld opleveren.
Wat Pfeijffer in Alkibiades niet doet, doet hij in deze lezing wel: expliciet stelling nemen tegen krachten die de democratie willens en wetens ondermijnen en bedreigen in het heden. In het hier en het nu. Hij noemt Wilders, Melonie en Orbán met name. Hij maakt een vergelijking met de antieke Griekse populist Kleon uit 427 BC. Een redevoering in een tijd waarin de democratie in Athene onder grote druk stond. En hij vindt veel parallellen.
De redevoering bevat nogal wat opmerkingen in het Latijn en verwijzingen naar de gemeenschap der classici. De Latijnse citaten blijven onvertaald. Dat had wat mij betreft iets minder gemogen. Er was behoorlijk wat publiek; niet alleen classici. Alhoewel de uitnodiging verzorgd werd door het Nederlands Klassiek Verbond (NKV). Maar toch.
Pfeijffer besluit zijn lezing dat de geschiedenis zich vaak herhaalt als een oud stuk met nieuwe maskers en modieuze kostuums. Als antwoord op de vraag: is geschiedenis sexy?
2
Reageer op deze recensie
