Veel sneeuw, geen spanning

Tien jaar geleden maakte de IJslander Ragnar Jónasson zijn debuut met het verhaal Snjóblindu. Het boek werd inmiddels in vele talen vertaald. Recent verscheen de Nederlandse versie met de titel Sneeuwblind. De vertaling is van Willemien Werkman.

In Sneeuwblind begeven we ons naar het uiterste noorden van IJsland, naar Siglufjörđur. Een plek dat slechts via een weg bereikbaar, waar iedereen elkaar kent en waar feitelijk nooit echt iets spannends plaatsvindt. Het is wel de plek waar de jonge politieagent Ari Thór zijn eerste baan vindt.
Als er en jonge vrouw badend in het bloed in de sneeuw wordt gevonden en een oude schrijver in het theater van de trap is gevallen, ontdekt Ari de ware aard van de inwoners van het dorp. Wie kan hij vertrouwen? Lukt het hem deze zaken, ondanks alles, op te lossen?

Het moet gezegd, dat in Sneeuwblind de beschrijvingen van de omgeving prima zijn uitgewerkt. Het is zonder meer invoelbaar dat Siglufjörđur een dorp is waar met name ’s winters bijna claustrofobische omstandigheden kunnen heersen. Vooral omdat het maar op een manier kan worden bereikt.

Siglufjörđur zou dus een perfecte locatie kunnen zijn voor een spannend verhaal. Ragnar Jónasson is er helaas niet in geslaagd de locatie uit te buiten. Door zijn schrijfstijl is hij niet in staat de lezer bij het verhaal te betrekken. Er is een overdaad van sneeuw in het verhaal, waarnaar veel te vaak wordt gerefereerd. Hierdoor bekruipt je het gevoel van ‘Ja, ik weet nu wel dat het er vaak sneeuwt’. In ieder geval neemt de kracht van dit boek door de sneeuwval niet toe.

Verder zijn de personages heel matig uitgewerkt. Daarmee zet de auteur de betrokkenheid van de lezer bij zijn verhaal op het spel, waarbij de doorgeschoten vertellende toon dit gevoel alleen maar versterkt. Ruimte voor eigen fantasie en interpretatie is er nauwelijks. Je ziet als lezer zeker wat er gebeurt, maar of het ook de interesse wekt is maar zeer de vraag. Het einde had veel kunnen goedmaken, maar hier beperkt de schrijver zich tot een opsomming van feiten, die de opgeroepen vragen moeten beantwoorden. Op dat laaste punt slaagt Jónasson, maar opnieuw zonder in staat te blijken de lezer op het puntje van de stoel te krijgen.

Sneeuwblind heeft als verhaal geen toegevoegde waarde voor de (IJslandse) thrillerliteratuur. Het is doodzonde te moeten vaststellen dat Ragnar Jónasson bij lange na niet alles uit de, wel degelijk aanwezige, mogelijkheden heeft weten te halen. En het blijft een opvallend dat IJsland zo weinig echte topauteurs herbergt.