Zoete tranen

Wat doen weesmeisjes uit Rotterdam op de andere helft van de aardbol? Ze zijn jong en dapper genoeg om de reis naar het onbekende te maken. Een reis met een schip van de V.O.C. en vol van gevaren. Zo vertrekken ze uit het vlakke Nederland en varen ze de Tafelberg in Kaapstad tegemoet.

Daar wordt van de weesmeisjes, soms nog niet eens 18 jaar oud, verwacht dat ze een man vinden. Ze mogen zelf een keuze maken, maar de mogelijke huwelijkskandidaten zijn vooral oudere, hardwerkende en eenzame boeren in en rondom Kaapstad.

We volgen Ariaan, een avontuurlijke jonge vrouw, die zelfstandigheid uitstraalt. Zij vestigt zich samen met Gerrit in de buurt van Paarl en bouwt daar met vallen en opstaan een nieuw leven op. Haar levenspad is bergachtig, net als haar nieuwe omgeving. Ze verzet zich tegen de bekrompenheid van haar oud-landgenoten en sluit vriendschap met Klaas, een slaaf die op hun boerderij werkt. Dit stuit op weerstand van de Nederlandse gemeenschap en zorgt voor isolatie van het gezin.

De leefomstandigheden zitten soms tegen het armoedige aan, maar Ariaan is vindingrijk en start een eigen handeltje. Hiermee wint ze langzaam de steun van Gerrit, een wispelturige man met een grillig karakter en een groot hart. Samen krijgen ze meerdere kinderen, die ze een goede start willen geven als nieuwe generatie Afrikanen.

Ook houdt ze haar zusje Willemijn in de gaten, die samen met haar naar Kaapstad is gereisd. Niet zozeer uit eigen wil, maar om niet van Ariaan gescheiden te worden. Dat botst, maar schuring geeft glans.

Dit familie- en emigratieverhaal wordt door Pauline vertelt met de prachtige Afrikaanse landschappen op de achtergrond, maar ook met in het vizier de rauwe werkelijkheid van de botsende belangen in dit nieuwe land en de onderdrukking van alle niet-Nederlandse inwoners. Het suikervogeltje klinkt misschien zoet, maar om te leren vliegen is ook veel bloed, zweet en tranen nodig.

Pauline heeft veel research en energie gestopt in deze intrigerende historische roman. Een klein en onbekend verhaal wordt uitgelicht en vormt de start van een krachtige illustratie van de geschiedenis. Het boek is beeldend en voert me terug naar de plekken in en rondom Kaapstad, die ik ken van mijn reizen daar. Het levensverhaal van Ariaan is groots in haar kleine momenten.