Een ode

‘Betty’ verdient een ode, want in dit boek ontmoet ik mezelf; het verhaal en mijn ziel corresponderen. Het boek gaat over racisme, seksisme, seksueel misbruik en is een familie-epos. Het gaat ook over dromen, de natuur, trauma’s en over het overwinnen van het kwaad. Het gaat ook over de Cherokee die doorleven in hun nazaten.
.
McDaniel vertelt het verhaal met haar moeder als hoofdpersoon. Dat doet ze geloofwaardig, maar soms voel je dat er een schrijver is die plaatsneemt en het vertelperspectief overneemt. Het lijkt me heel intiem om een verhaal te schrijven waarin de ik-persoon je eigen moeder is. McDaniel schept soms wat afstand.
.
Haar moeder is half Cherokee. Dit verhaal begint bij haar ouders. De verschrikkingen die zij beiden hebben moeten doorstaan zijn onbeschrijfelijk. Zij krijgen een hele bups kinderen. Betty is de jongste zus en wordt gepest met haar donkere huid. Haar zussen en broers zijn veel lichter en hebben hier minder last van. Maar Betty is sterk en leert van haar vader de kracht van verhalen te gebruiken. Ze schrijft alles op. Het leven in Ohio, waar het gezin gaat wonen, in een een fictief stadje aan de voet van de Appalachen is toch óók idyllisch. Ik geniet van de verhalen van de moestuin, van de Cherokeegebruiken, van het houtsnijwerk van pappa Landon. Betty is een soort Pippi Langkous, maar dan een met een leven dat zwaarder is dan die uit welk verzonnen verhaal dan ook. Pappa Landon is de beste vader in de wereld. Is hij mooier gemaakt door McDaniel of is hij echt de reden dat Betty de ellende doorstaat?
.
Dit boek is in Nederland uitgekomen in juni 2021. De filmrechten zijn inmiddels verkocht. In Frankrijk krijgt het de erkenning die het naar mijn idee verdient. Ik vind de voorkant prachtig, waarop een grafische beeltenis te zien is van de Appalachen. Als ik een woord aan dit boek zou moeten verbinden, is het eerste woord dat in me opkomt ‘trots’. Ik zie Betty’s opstandige gezicht en de kalme glimlach van haar vader. De foto’s die McDaniel deelt op haar website geven het verhaal nog meer kleur: de personages bestaan of hebben bestaan. Ik zwijmel weg bij de foto van Betty als jong meisje: haar armen over elkaar, een blik in haar ogen die het midden houdt tussen complete afkeer en wijsheid.