Onvoorwaardelijke trouw

Wat een bijzonder boek is dit!
De titel doet vermoeden dat Shuggie Bain vooral over Shuggie gaat. Een hoofdrol is wat mij betreft toch ook weggelegd voor zijn kleurrijke, tragische moeder Agnes. In het Glasgow van de jaren ’80 hebben de jonge Shuggie en zijn oudere broer en zus een zwaar leven met hun aan drank verslaafde moeder. En dat is dan nog een understatement! Onbezorgd kind zijn is helaas niet weggelegd voor Shuggie. En dan is hij ook nog een excentriek kind, slim, erg netjes, gevoelig en homoseksueel, een echt buitenbeentje in de troosteloze arbeiderswijk waar het gezin lange tijd woont. Het is bijzonder en hoopgevend om te lezen hoe een jongen als Shuggie zijn eigen overlevingsstrategie ontwikkelt.

Douglas Stuart vertelt dit rauwe, verdrietige en deels autobiografische verhaal in alle geuren en kleuren. Ik kan me voorstellen dat sommige lezers het niet drooghouden bij bepaalde passages die echt mensonterend zijn. Zijn schrijfstijl is toegankelijk, meeslepend en beeldrijk, je ziet het verhaal als een film aan je voorbij trekken.
De dialogen in het boek zijn in plat-Glasgows geschreven. In de vertaling wordt een mix gebruikt van allerlei Nederlandse dialecten. In het begin moest ik hier erg aan wennen. Bijvoorbeeld ‘kan’ is vertaald als ‘ken’, dan hoor je als het ware een Rotterdammer spreken terwijl het zich in Schotland afspeelt.
Maar toch went het en als je je er dan aan overgegeven hebt, ontvouwt zich een prachtig, kleurrijk verhaal. Een heel menselijk verhaal ook, waarin de hoofdpersonen met enorm veel compassie zijn neergezet. Een verhaal over belangrijke thema’s als alcoholverslaving, overleven, de kracht van een gemeenschap en de onvoorwaardelijke liefde van een kind voor zijn moeder. Een verhaal met een verdrietige boventoon, maar ook met een sprankje hoop aan het eind…