Oorlog gaat nooit voorbij

De kampschilders

Mijn eerste ervaring met een boek van de schrijver Jan Brokken en nu heb ik spijt dat ik niet eerder een boek van Jan Brokken heb gelezen.
Als je helemaal van dit boek wilt genieten, moet je wel heel veel tijd hebben of je moet heel veel van de geschiedenis en kunst weten. Het boek nodigt uit om op onderzoek te gaan. Ik zou alle achtergronden willen lezen, alle schilderijen en tekeningen willen zien en nog veel meer boeken over deze periode willen lezen.
Maar ook al heb je hier niet de tijd voor, dan blijft het nog een prachtig boek.
Waar gaat het boek over en wie zijn deze mensen dan ?
Het boek gaat over de vader en moeder van Jan Brokken (Han en Olga) die samen met 3 schilders in hetzelfde Jappenkamp zitten tijdens de Tweede Wereldoorlog. De schilders zijn Willem en Maria Hofker en Rudolf Bonnet. Olga en haar kinderen zitten met Maria in het vrouwenkamp en Han, Willem en Rudolf zitten in het mannenkamp.
De kampervaringen worden zo beschreven dat je in de huid van de personages kunt kruipen. Je voelt de mentale en fysieke pijn, maar ook de moed en de overlevingsdrang om aan deze hel te ontkomen.
Het schilderen en het maken en bezig zijn met muziek houdt deze groep mensen op de been. Mooi hoe zij steeds weer de positieve kanten proberen op te zoeken en deze ook proberen te behouden. Niet het schrikkeldraad van het kamp zien, maar er overheen kijken en kijken wat de natuur erachter te bieden heeft.
Luisteren en bezig zijn met muziek, je gedachten verzetten en het mooie van het geluid in je opnemen en dit vast proberen te houden.
In de brieven naar huis en naar elkaar worden de kampervaringen op zo’n manier gedeeld, dat er steeds nog hoop is en dat de kampbewoners laten doorschemeren dat zij er gewoon vanuit gaan dat ze weer terugkeren naar huis.
De kampervaringen zijn heftig, maar het is en blijft een boek dat je blijft boeien. Niet alleen de tekst boeit, maar ook de prachtige illustraties die in het boek opgenomen zijn.
Het lijkt mij ook heftig voor Jan Brokken om dit allemaal op te schrijven en te beseffen dat jouw ouders dit allemaal meegemaakt hebben. Er blijven natuurlijk ook nog heel veel vragen over, maar ook al zou hij nog de tijd gehad hebben om dit allemaal te vragen, blijft de vraag of de ouders alle kampervaringen zouden willen delen.
Schrijnend als je op het laatst leest dat Jan schrijft over zijn vader. “De oorlog zou voor hem nooit voorbijgaan”.