Vrijheid een wrange grap

“Ik denk dat ik een interessant voorbeeld ben van een ongebonden, wereldse vrouw. Slachtoffer van de nieuwe vrijheid, die me ongevraagd in de schoot is geworpen. Jij behoort tot hetzelfde type, maar bent jonger en trekt het je meer aan”. Aldus Lucia, een gescheiden vrouw en een vriendin van Patricia, de hoofdpersoon van het boek.
Dit boek speelt zich af in de “Roaring Twenties”, een tijd van vrijheid en feesten na de eerste wereldoorlog, succesvol vertegenwoordigd in de literatuur door Ernest Hemingway met “the Sun also Rises” en F. Scott Fitzgerald met “the Great Gatsby”. Ook Ursula Parrott had grote successen met “Ex-vrouw”, haar debuutroman uit 1929 waarin een waardig tijdsbeeld van het Interbellum geschetst werd. Toch zijn er ook grote verschillen. Ursula Parrott is bijna vergeten en in armoede gestorven, en zij schreef in tegenstelling tot Hemingway en Fitzgerald vanuit het vrouwelijk perspectief. En dat maakt dit boek een belangrijk en interessant boek, los van het feit dat het een bijzonder goed geschreven boek is.
Patricia is een jonge vrouw in New York die een rouwproces doorloopt nadat ze is verlaten door haar man Peter. Tot zover een begrijpelijk en herkenbaar proces voor de man of vrouw heden ten dage in een vergelijkbare situatie. Een groot verschil tussen nu en de dagen na de eerste wereldoorlog is de status van de getrouwde en ongetrouwde vrouw. De oorlog had er voor gezorgd dat zowel de man als de vrouw financieel onafhankelijk kon zijn, en dat hierdoor een gelijkwaardigheid ontstond tussen man en vrouw. In werkelijkheid, en dat blijkt uit het verhaal van Patricia, heeft de man nog een zeer traditioneel en conservatief beeld van de vrouw dat totaal niet aansluit bij het sfeerbeeld van vrijheid, losbandigheid en experiment in een tijd van feesten en gevoel van zinloosheid.
Dat beschrijft Ursula Parrott meesterlijk in dit boek. Niet alleen de dubbele moraal van de man in die tijd, maar ook hoe de hoofdpersoon hier mee omgaat en groeit van slachtoffer naar een wijzer en onafhankelijk persoon. Patricia noemt de vervloekte vrijheid voor vrouwen “die wrange grap” maar put er uiteindelijk kracht uit. Door een citaat aan te vullen van H.G. Wells uit “the World of William Clissold”: We leven seksueel gezien in een wereld van dubbelzinnige en doorbroken codes, van grillige en extreme experimenten en opstandigheid(…) De metgezel-geliefde treft men in het hart van enkelingen, als een bijna hopeloos experiment, als een afgestreken lucifer in een windvlaag.” Aan het einde van het boek moet ze haar nieuwe grote liefde, Noel, laten gaan, maar noemt dit een geslaagd experiment, een vuurtje om de rest van mijn leven mijn handen aan te warmen.