Een perfecte stad is nooit onschuldig

In Stad O. neemt schrijver Koen Caris de lezer mee naar 2035, een tijd waarin de wereld worstelt met schaarste en armoede, behalve in de mysterieuze Stad O. Hier lijken luxe, overvloed en veiligheid de norm. Volle schappen, ruime woningen en royale salarissen dankzij de fabriek Martha creëren een bijna utopische leefomgeving. Bethe en Tobias, een jong stel met een kinderwens, lijken het perfecte leven te leiden. Maar al snel sijpelt de twijfel door: wat gebeurt er werkelijk achter de ogenschijnlijke perfectie?

Caris slaagt in het schetsen van een ogenschijnlijk idyllische samenleving waarin de eerste scheuren zich langzaam maar onontkoombaar openbaren. Het leven van Bethe en Tobias voelt aanvankelijk idyllisch, maar er sluimert een constante onrust die de lezer ongemerkt meesleept. Deze spanning tussen schijnbare welvaart en onderliggende dreiging is een van de sterkste elementen van het boek. Stad O. laat zien hoe psychologisch de spanning werkt wanneer luxe en veiligheid botsen met geheimen en morele keuzes.

De schrijfstijl van Caris is zowel toegankelijk als doordacht. In het begin voelt het taalgebruik soms wat jong of expliciet, bijna als een Young Adult-boek, maar naarmate het verhaal vordert, verdiept de stijl zich en wordt het taalgebruik rijker. Daardoor wordt de beleving van de personages sterker, hoewel dit proces voor sommige lezers te laat komt om volledig betrokken te raken bij de karakters. De focus ligt duidelijk op de wereld zelf: de stad, haar regels, en de mechanismen van de fabriek Martha. Bethe fungeert als onze gids, maar haar keuzes en emoties blijven soms ongrijpbaar, wat frustrerend kan zijn, maar ook bijdraagt aan de ambiguïteit van de wereld waarin ze leeft.

Het verhaal balanceert tussen dystopie en utopie. Stad O. is perfect, maar beklemmend; luxueus, maar onderdrukkend. Caris laat zien hoe snel een schijnbaar utopische samenleving kan omslaan in iets dystopisch, en hij verweeft maatschappelijke vraagstukken zoals duurzaamheid, macht en sociale controle subtiel door het verhaal. Dit zorgt ervoor dat het boek niet alleen spannend is, maar ook tot nadenken stemt over de wereld van nu.

Toch kent het boek enkele zwakke plekken. Halverwege lijken de gebeurtenissen soms te grote sprongen te maken, waardoor de lezer het spoor kan kwijtraken. Het einde laat veel vragen onbeantwoord, wat sommige lezers ontevreden kan achterlaten. Ook zijn er kleine taalfouten en inconsistenties die afleiden van de verder sterke opbouw van het verhaal.

Desondanks blijft Stad O. hangen. Het is een intrigerend boek dat intellectueel prikkelt en tegelijk emotioneel onder de huid kruipt. De combinatie van een dystopisch-urbane setting, psychologische spanning en de existentiële vragen die Caris oproept, maakt het een bijzondere leeservaring. Voor wie openstaat voor een verhaal dat niet alles expliciet verklaart, maar je wél dagen laat nadenken, is dit een aanrader.