Lezersrecensie
Twee zielen in de schaduw van Antwerpen
In De wonderen keert Jeroen Olyslaegers terug naar het Antwerpen van net na het fin de siècle, een stad waarin vooruitgang en moreel verval hand in hand gaan. De roman volgt de tweeling Amandine en Ambrose, opgegroeid in een rijke bankiersfamilie waar geld, discipline en schijnheilig fatsoen de boventoon voeren. Beiden zoeken hun ontsnapping uit dit verstikkende milieu: Ambrose kiest voor een zelfdestructief bohemienbestaan, Amandine voor een bedachtzamer maar eigenzinnig pad vol spiritisme, maatschappelijk engagement en persoonlijke vrijheid.
De roman opent in 1915, midden in de Eerste Wereldoorlog. Amandine blikt terug op haar leven en dat van haar broer. Zo ontvouwt Olyslaegers een breed panorama over medeplichtigheid en machteloosheid: hoe leef je moreel verantwoord in een wereld gebouwd op uitbuiting en structurele ongelijkheid? Die vragen maken De wonderen tot een scherp politiek-ethisch boek, dat moeiteloos de brug slaat tussen verleden en heden.
De uitvoering is niet onproblematisch. Olyslaegers’ barokke stijl – die in de voorgangers Wil en Wildevrouw nog boeide door intensiteit – wordt hier soms een hinderlijke ballast. Zinnen zwellen op, beelden en historische details stapelen zich op, de vaart van het verhaal gaat verloren. Alsof de auteur vooral wil tonen wat hij weet en ziet, terwijl het verhaal zelf naar de achtergrond verdwijnt.
Ook de personages lijden onder deze overvloed. Amandine blijft intellectueel intrigerend maar emotioneel afstandelijk; Ambrose vervult vooral een symbolische rol. Het resultaat is dat de dramatische spanning ontbreekt: de lezer begrijpt de inzet, maar voelt die zelden.
Wat wél overtuigt, is hoe Antwerpen tot leven komt. De stad wordt een plek van vooruitgang en verval, van salons en fabrieken, van wereldtentoonstellingen en loopgraven. In deze passages laat Olyslaegers zien hoe rijk zijn beeld van de stad kan zijn en waarom Antwerpen zo’n centrale rol in zijn werk speelt.
De wonderen is uiteindelijk een ambitieuze, intelligente roman die soms topzwaar wordt onder zijn eigen gewicht. Het boek zet aan tot nadenken, maar nodigt minder uit om mee te leven. Voor trouwe lezers van Olyslaegers blijft het een herkenbare en respectabele toevoeging aan zijn oeuvre; wie hoopt op de emotionele impact van zijn beste werk, zal het boek met gemengde gevoelens dichtslaan.
De roman opent in 1915, midden in de Eerste Wereldoorlog. Amandine blikt terug op haar leven en dat van haar broer. Zo ontvouwt Olyslaegers een breed panorama over medeplichtigheid en machteloosheid: hoe leef je moreel verantwoord in een wereld gebouwd op uitbuiting en structurele ongelijkheid? Die vragen maken De wonderen tot een scherp politiek-ethisch boek, dat moeiteloos de brug slaat tussen verleden en heden.
De uitvoering is niet onproblematisch. Olyslaegers’ barokke stijl – die in de voorgangers Wil en Wildevrouw nog boeide door intensiteit – wordt hier soms een hinderlijke ballast. Zinnen zwellen op, beelden en historische details stapelen zich op, de vaart van het verhaal gaat verloren. Alsof de auteur vooral wil tonen wat hij weet en ziet, terwijl het verhaal zelf naar de achtergrond verdwijnt.
Ook de personages lijden onder deze overvloed. Amandine blijft intellectueel intrigerend maar emotioneel afstandelijk; Ambrose vervult vooral een symbolische rol. Het resultaat is dat de dramatische spanning ontbreekt: de lezer begrijpt de inzet, maar voelt die zelden.
Wat wél overtuigt, is hoe Antwerpen tot leven komt. De stad wordt een plek van vooruitgang en verval, van salons en fabrieken, van wereldtentoonstellingen en loopgraven. In deze passages laat Olyslaegers zien hoe rijk zijn beeld van de stad kan zijn en waarom Antwerpen zo’n centrale rol in zijn werk speelt.
De wonderen is uiteindelijk een ambitieuze, intelligente roman die soms topzwaar wordt onder zijn eigen gewicht. Het boek zet aan tot nadenken, maar nodigt minder uit om mee te leven. Voor trouwe lezers van Olyslaegers blijft het een herkenbare en respectabele toevoeging aan zijn oeuvre; wie hoopt op de emotionele impact van zijn beste werk, zal het boek met gemengde gevoelens dichtslaan.
1
Reageer op deze recensie
