Een Venetiaans weesmeisje met een groot talent

“Dit meisje had noten voordat ze woorden had, en die noten hebben altijd ook kleur gehad”.

Een wanhoopsdaad van een moeder die haar kind niet kan opvoeden. Daar begint het boek mee. Anna Maria komt terecht in een weeshuis, waar de meisjes met harde hand worden opgevoed. Als klein meisje voelt Anna Maria al dat ze gemaakt is voor muziek. Het geeft haar leven zin. Ze verkiest muziek boven alles, met alle gevolgen van dien. Al heel jong komt ze terecht in het wereldberoemde orkest van het weeshuis. De ‘figlie di coro’ en krijgt ze les van Antonio Vivaldi. Een prachtige kans voor een arm weesmeisje, maar tot welke prijs?

Met ‘De instrumentalist’ schreef Harriet Constable een historische roman gebaseerd op non-fictie. Het ‘figlie di coro’ bestond echt en er is bewijs dat de leden Vivaldi hielpen met componeren. In feite waren deze vrouwen voor hun tijd modern, omdat ze scholing kregen en op hoog niveau musiceerden.

Het verhaal van Anna Maria begint aangrijpend, waardoor de interesse gewekt wordt. Als lezer zie je hoe Anna opgroeit. Het leven in het weeshuis (waar ze later bepaalde privileges kreeg) en haar muziek. Muziek is alles wat telt. Dit stelt haar voor een aantal hartverscheurende keuzes. Het hele boek ademt muziek. Bij Anna Maria uit muziek zich heel fysiek en in kleuren, ze wordt er letterlijk door meegenomen. De passie spat ervan af. De auteur neemt de lezer mee in deze kleuren en beelden in haar hoofd, net als in de nachtmerries die ze heeft en haar beangstigen.

“Ze laat de muziek haar geest overspoelen, de kleuren tillen haar van de vloer, door het raam, laten haar met grote snelheid over de daken glijden totdat ze bij het einde van het gedeelte komt en er niks meer is”.

De auteur heeft duidelijk veel onderzoek gedaan voor dit boek. De lezer ziet hoe het eraan toe ging in het weeshuis en het figlie maar krijgt ook een beeld van de stad Venetië en de positie van vrouwen in die tijd. Hierdoor ontstaat een gelaagde roman. De kracht van muziek is door het hele boek heen voelbaar. Ik vond het boeiend om te lezen wat mede bijdroeg aan de composities van Vivaldi
Ik was wat ambivalent over het personage van Anna Maria. Ze komt zeker in het begin wat zelfingenomen over. Ook bepaalde keuzes die ze maakte vind ik lastig, anderzijds, in het licht van die tijd, haar trauma, haar passie snap ik het wel. Later zie je haar veranderen en juist de groei die ze doormaakt sprak me aan. De passie voor en de uitwerking van muziek op mensen zijn prachtig beschreven en ook de verhouding tussen leraar en leerling en het spanningsveld daartussen zijn knap neergezet.
Met name het begin en het einde van het boek zijn vlot en indringend, het middenstuk was soms wat herhalend en de vele kleuren en beelden kunnen wat afleiden van het plot.

Al met al een knap geschreven, indrukwekkend, leerzaam debuut over een interessante geschiedenis!

Ik wil Uitgeverij A.W. Bruna en Het boekencafe hartelijk bedanken voor dit recensie exemplaar.