Meer dan 6,4 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Lezersrecensie

'Sexual Healing'

‘De rest is naakt’ – Emma Zuiderveen

Emma Zuiderveen (1992) is wetenschapper, dichter en schrijver. Ze heeft Scheikunde gestudeerd en promoveert in milieuwetenschappen. In het bijgesloten persbericht staat eveneens het volgende: ‘In haar poëzie vertaalt ze de technische taal over klimaat en milieu naar een zintuiglijke en literaire vorm, en met presentaties over de forel probeert ze sympathie te winnen voor het dier’.

Eerst dacht ik dat er sprake zou zijn van humor, maar wanneer je begint te lezen blijkt het bittere ernst. En helemaal niet grappig.

Het verhaal gaat over So, een jonge vrouw, met een fascinatie voor dolfijnen, zeehonden en naaktslakken. Het verhaal is opgedeeld in drie delen. Het eerste deel is kort en bevat een fragment uit een therapiesessie. Deel twee gaat over de periode voordat So haar baan verliest, het derde deel over de periode daarna, waarin zij worstelt met haar verslaving aan internetporno.

Zo, dat is eruit. Zelfs de recensent heeft moeite om het beestje bij zijn naam te noemen. So is verslaafd aan porno en plaatsvervangend wil ik haar beschermen door het niet gelijk naar buiten te brengen. Dat zegt veel.

Er rust een taboe op een verslaving aan porno kijken. Dat Emma kiest voor een vrouw is opvallend. Slechts een paar procent van de aan seks verslaafde personen is vrouw. In haar dankwoord geeft de auteur aan te hopen het onderwerp met haar boek uit de taboe-sfeer te halen. Er is nog veel werk te verrichten.

Emma heeft het schrijven, los van alle hulp, als een eenzame worsteling ervaren. Hierdoor kon zij zich ongetwijfeld nog beter verplaatsen in het leven van haar protagonist So. So spreekt wel af met anderen, maar mist het maken van écht contact. Ze lijkt meer een observator en getuige dan een initiator van haar eigen leven. Op momenten deed het gedrag van So mij denken aan de jongere generatie die zich door de Covid-pandemie moest zien te worstelen. Weinig echte interactie met anderen waardoor basis-skills als het voeren van een één-op-één gesprek al onmogelijk bleek. So is zo levensecht dat je haar op momenten kan knuffelen en op andere momenten door elkaar wilt schudden.

De excentrieke leefstijl van haar ouders heeft een grote bijdrage geleverd aan haar uiteindelijke gedrag en performance. Zij waren artistiek en leefden met een jonge So in een wooncollectief. Het verhaal heeft naast de verdeling in drie delen ook nog een andere verdeling in twee verschillende segmenten. Er zijn 29 hoofdstukken die het portret schetsen van een volwassen So, in een chronologische volgorde. Naast deze genummerde hoofdstukken zijn er ongenummerde hoofdstukken waarboven een illustratie van een slak met een huisje staat. Deze hoofdstukken brengen de lezer en So terug in de tijd. De slak en het huisje staan symbool voor de jeugdjaren die ze in het wooncollectief doorbracht. Deze hoofdstukken geven inzicht in de uiteindelijke vorming van de volwassen So.

So kijkt steeds meer porno en masturbeert daarbij. Het geeft geen erotische spanning voor de lezer om hier getuige van te zijn. Het is voor So een vorm van noodgedwongen ontlading die door de auteur bijna zakelijk wordt getoond. Dat is een magnifieke keuze. Het onderbouwt de vertwijfeling die je uiteindelijk ook bij So bemerkt wanneer ze aan de hand van een stappenplan haar leven weer terug op de rails probeert te krijgen.

Ik vind De rest is naakt zo’n dappere keuze en zo’n prachtig statement van deze jonge auteur. Verslaving aan seks met behulp van bewegende beelden is een signaal om onderliggende problemen in kaart te brengen. Dat de therapeutische hulp soms zorgt voor hilarische momenten, wordt aan het begin van dit indringende portret duidelijk, en zorgt voor een glimlach:

‘Je weet toch dat je op Google Maps kan zien als het op een weg druk is? Want dan kleurt dat stuk rood.’
De therapeut maakt een geluid ter instemming.
‘De kunstenaar Simon Weckert heeft eens 99 smartphones in een kruiwagen gestopt en is over een weg gaan lopen. Hij genereerde daardoor een virtuele verkeersopstopping. Iedereen reed om terwijl de weg helemaal leeg was.’
Daarna blijft het minutenlang stil, ze staart naar de patronen in de visgraatparketvloer.
‘Ik kijk porno,’ zegt ze en ze schraapt haar keel. ‘Dat is wat ik de hele dag doe.’

Emma Zuiderveen spreekt de taal van de huidige generatie. Veel Engelse woorden in de dialogen zodat het niet alleen van nu, maar ook écht en geloofwaardig is. De jongvolwassenen hebben tegenwoordig oppervlakkige contacten en nemen veel impulsieve besluiten. De rest is naakt gaat verder dan de seksverslaving alleen. Het toont inzicht in de tredmolen waarin vooral jongeren, maar ook volwassenen hun leven leiden. Even stilstaan en oog hebben voor de sympathie van de forel, is daarin soms essentieel om een pas op de plaats te maken.

⭐️⭐️⭐️⭐️ Emma Zuiderveen heeft als schrijver met De rest is naakt een beklijvend en indringend portret gemaakt over het leven met een pornoverslaving. Over de bewustwording dat liefde zit in hechte vriendschappen met anderen en bovenal in vrede met jezelf. De wetenschapper Emma toont de passie en zorg voor dieren, milieu en klimaat. Weet je dat het op 17 mei Internationale dag van de bedreigde diersoorten is, of 23 mei Wereld schildpaddendag? Dankzij het volgen van Emma Zuiderveen op social media leer je dit soort weetjes.

De dichter Emma is herkenbaar in de poëzie van haar zinnen en woorden. Met De rest is naakt heeft ook de auteur zich volledig blootgegeven.

Persoonlijke songtekst:
‘Baby, I got sick this mornin’ (heal me my darling, heal me my darling)
A sea was stormin’ inside of me
Baby, I think I’m capsizin'(heal me my darling, heal me my darling)
The waves are risin’ and risin’
And when I get that feeling
I want sexual healing
Sexual healing is good for me
Makes me feel so fine, it’s such a rush
Helps to relieve the mind, and it’s good for us
Sexual healing, baby, it’s good for me
Sexual healing is something that’s good for me
Well, it’s good for me and it’s so good to me my baby, oh’
(Marvin Gaye – ‘Sexual healing’)

Peter
Boekencast

Genre: roman
Uitgeverij: Prometheus
ISBN: 9789044656121
Uitvoering: paperback
Aantal pagina’s: 288
Verschijningsdatum: april 2025

Hartelijke dank aan Uitgeverij Prometheus voor het beschikbaar stellen van dit recensie-exemplaar.

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Peter van Bavel

Gesponsord

Als François de bewusteloze, mysterieuze Elsa aantreft, besluit hij haar te verzorgen. Geleidelijk aan geven ze hun geheimen aan elkaar bloot. Schrijf je nu in voor de Hebban Leesclub.