Kameraden

In deze roman van Mingarelli volgen wij de gangen van Benja, de ik-figuur, soldaat in het Russische leger tijdens de Russische Burgeroorlog (1919). Hij is in het leger terecht gekomen bij gebrek aan beter. In het leger sluit hij vriendschap met Pavel. Later, tijdens de vlucht van het Rode Leger voor de Roemenen, volgen de Oezbeek Kjabin en Sifra, allemaal kerels met hun eigen karakter en eigenaardigheden.

En het gaat in hun leven niet om grote veldslagen, morele discussies of onderlinge vijandigheid of jaloezie. Nee, het gaat (nu de oorlog ook even in de pauzestand staat) om het leven van alledag, het bij elkaar scharrelen van thee en tabak, het droog en warm houden van de tent, het per dag bepalen wie er "het horloge" voor die nacht mag hebben, het stiekem er met elkaar op uit trekken om bij een meertje te kunnen ontspannen en te vissen.

Door de manier van schrijven onderstreept Mingarelli op meesterlijke wijze hoe klein de wereld per persoon is. Het verleden is ver weg, de toekomst reikt niet verder dan de dag van morgen. Alles draait om het hier en nu. Nu, vandaag, heden, moet er voldoende te eten zijn, moet er tijdig gezorgd worden voor brandstof voor het kacheltje in de tent, moet er geplaagd worden en moeten de mannen er voor elkaar zijn. Niet te opvallend, natuurlijk, want het zijn wel soldaten.

Er wordt een jonge nieuweling aan het groepje toegewezen. Hij schrijft elke dag met een potloodje in een grijs schriftje. De vier kunnen zelf niet of nauwelijks lezen en schrijven, dus in plaats daarvan geven zij de jongen steeds instructies wat hij moet noteren.

Uiteindelijk, of de mannen het nu willen of niet, komt er een moment dat de strijd en het geweld wordt hervat. Het kamp moet worden verplaatst. En dan blijkt dat oorlog toch nog steeds echt oorlog is.

Ik vond het een ontroerend boek om te lezen.

Een uitgebreidere leeservaring vind je op mijn lees- & leefblog: Kameraden.