Huizen vertellen verhalen

Schrijfster Judith Eykelenboom wist al tijdens haar studie journalistiek dat haar hart niet bij het verzamelen van nieuwsfeiten lag, maar bij het schrijven van verhalen. Na het afronden van haar studie volgde Eykelenboom lessen op de schrijversvakschool en groeide haar passie voor het schrijven. In haar debuutroman Biefstuk (2015) toont de schrijfster dat ze de kneepjes van het vak goed onder de knie heeft.            

Biefstuk is een indringende roman over een ontwricht gezin. Dochter Levi doet haar best om grip te krijgen op de werkelijkheid, maar ze neemt niets van een ander aan en volgt haar eigen weg. Levi’s vader is labiel en weet zijn handen niet thuis te houden en zijn echtgenote, de moeder van Levi, heeft sinds haar zwangerschap geen aandacht voor haar twee andere kinderen. Daarnaast maakt Levi zich zorgen om haar zusje Hanna, want ze lijdt aan een eetstoornis en Levi voelt zich daarvoor verantwoordelijk. De familie van Levi mist dus het harmonische gevoel die een warm gezin uitstraalt. Het enige moment van harmonie lijkt na de geboorte van Levi’s broertje te ontstaan. Het gezin eet gezamenlijk een bord biefstuk, maar dit moment wordt echter verbroken door de woede en onmacht van Levi’s vader. Deze scène benadrukt de bittere sfeer van de roman.            

In haar zoektocht naar de essentie van het leven probeert Levi de indringende werkelijkheid te vatten in haar passie voor fotografie en vanaf de eerst bladzijde neemt ze de lezer mee in haar belevingswereld. Levi’s foto’s van alledaagse taferelen lijken niet bijzonder, maar door de vertelkracht van Eykelenboom en haar oog voor details krijgen de foto’s een bijzondere betekenislaag. De foto’s uit Levi’s verleden tonen haar diepste geheimen en de problemen waarmee zij en haar familie worstelen. Een foto van bijvoorbeeld een deur met een gat erin vertelt Levi’s ervaringen met haar agressieve vader en een foto van Hanna’s ribben toont hoe Levi worstelt met de eetstoornis van haar zusje. Er zijn talloze voorbeelden in de roman te vinden waarin Eykelenboom de fotografiekunst met haar eigen schrijfkunst verbindt.              

De auteur heeft de relatie tussen Levi en haar vader in het verhaal een centrale plek gegeven. Deze relatie is van belang voor Levi’s zoektocht naar de essentie van het leven, omdat ze van haar vader heeft geleerd om het juiste perspectief te kiezen en haar verbeeldingskracht te gebruiken: “Vroeger, toen ik alles wat hij vertelde met onstilbare honger in me opzoog, toen hij mijn houvast was in de overweldigend onbegrijpelijke wereld, anker, kompas en baken in één, nam hij me soms mee naar het reclamebureau om me in te wijden in de kleurenleer. Elke kleur had zijn eigen magie, eigen betekenis, zijn eigen effect. Kies de tinten waarmee je jouw universum decoreert zorgvuldig, zei hij, je drukt ermee uit hoe jij je leven ziet, wilt zien”. Daarnaast vinden Levi en haar vader houvast bij elkaar, maar door de psychologische problemen van Levi’s vader krijg ze steeds minder aandacht van hem. Het gemis van haar vader zorgt ervoor dat Levi moeite krijgt om haar grip op de werkelijkheid niet te verliezen.            

Eykelenboom schotelt de lezer dus een ongezouten en rauwe roman voor. De essentie van de roman speelt rondom “een huis waarvan het fundament rot is”, maar het verhaal is geschreven door een schrijfster die feilloos weet hoe ze de lezer moet raken. Ten slotte is het einde van de roman zeer kundig geschreven en het hangt af van het perspectief van de lezer hoe deze slotscène wordt geïnterpreteerd.