Is liefde dodelijker dan cholera?

Een decenium na ’Honderd jaar eenzaamheid’ ontvangt Gabriel García Márquez de Nobelprijs voor Literatuur. Enkele jaren later publiceert hij ’Liefde in tijden van cholera’ dat door de liefdesgeschiedenis tussen zijn ouders zou geïnspireerd zijn.

De auteur maakt in dit lijvige werk behoorlijk wat tijdsprongen. Hij begint met een paar sterfgevallen om daarna naar de jeugd van de hoofdpersonages terug te keren. Cupido schiet raak bij Florentino Arizo als het schoolmeisje Fermina Daza in beeld komt. Helaas heeft haar vader andere plannen voor zijn oogappel die twee jaar uit Florentino’s leven verdwijnt. De afstand wakkert deze kalverliefde in tijden van telegrammen alleen maar aan. Plots wordt de betovering verbroken, waardoor Florentino symptomen van cholera vertoont. Gelukkig is zijn moeder een wijze vrouw, maar zelfs haar masterplan leidt niet tot het gewenste resultaat. Een halve eeuw wacht hij op de vrouw van zijn dromen...

’Pero el examen le reveló que no tenía fiebre, ni dolor en ninguna parte, y lo único concreto que sentía era una necesidad urgente de morir. Le bastó con un interrogatorio insidioso, primero a él y después a la madre, para comprobar una vez más que los síntomas del amor son los mismos del cólera.’

De opbouw met de flashbacks houdt de aandacht van de lezer vast en toch ligt het gevaar van de processie van Echternach op de loer door de herhalingen. García Márquez schetst met de nodige humor een gedetailleerd beeld van het Caraïbische gebied in de jaren rond de vorige eeuwwisseling: de (on)hygiënische omstandigheden, de positie van de vrouw, de evolutie van de transportmiddelen en zelfs de gevolgen van het roofdier mens voor de adembenemende natuur komen aan bod.

’Amor del alma de la cintura para arriba y amor del cuerpo de la cintura para abajo.’

Liefde in al zijn vormen voert de boventoon. Van gekke dingen die je uit verliefdheid doet tot de dagdagelijkse irritaties tijdens een halve eeuw huwelijk. De respectvolle liefde tussen twee personen op leeftijd is aandoenlijk, terwijl de relatie van de oude Florentino met een schoolmeisje de wenkbrauwen doet fronsen. De moderne lezer zal kritisch staan tegenover de in het verhaal gangbare normen, maar het schrijfvakmanschap van Gabriel García Márquez stijgt boven de platvloerse lust uit. Kunstig opgebouwde beschrijvingen wisselen af met korte dialogen. Hij tekent de natuur, de mensen, de kleding, de huizen met zoveel kleur, dat de lezer verbaasd in een andere tijd en ruimte om zich heen kijkt.

’Todavia era demasiado joven para saber que la memoria del corazón elimina los malos recuerdos y magnifica los buenos, y que gracias a ese artificio logramos sobrellevar el pasado.’

Liefde in tijden van cholera is zoveel meer dan een liefdesverhaal dat je de helse pijnen van een onbeantwoorde liefde en het paradijselijk gevoel van eindelijk thuis komen laat beleven. Nergens wordt expliciet een jaartal vermeld, wat bijdraagt aan het tijdloze karakter van deze klassieker. Samen met de auteur kijk je door de gekleurde bril van een romantische ziel naar zijn geliefde geboortegrond die samen met de iconische inwoners in de nevelen der tijden verdwijnt.

4,5 sterren