Mooi en rauw

Doe mij maar dicht - Tim Gladdines
Tim Gladdines heeft op mij veel indruk gemaakt met zijn vorige boeken, die ik allemaal gelezen heb, zoals Koning Valentijn, Vissenkind en Geert op het oosten. Zijn schrijfstijl is dicht op de huid, fel realistisch en absurdistisch. Nu is bij Uitgeverij Lemniscaat zijn laatste boek verschenen: Doe mij maar dicht. Het boek komt binnen als een mokerslag. Houd je vast, ik vertel je waarom.

Doe mij maar dicht gaat over Liedewij, een 17-jarige puber die vwo doet en worstelt met waar veel pubers mee worstelen: identiteit, vriendschap, liefde. Maar Liedewij is anders dan de meeste meiden: ze ziet het leven niet meer zitten, ze wil er eigenlijk niet meer zijn, ze wil dood. Er zijn veel manieren om dit op te schrijven, en dat doet de schrijver dan ook, maar er verandert niks aan: dood is dood. Liedewij is eenzaam, want ze begrijpt zelf niet waarom ze dit voelt en durft er zeker niet over te praten met de mensen om haar heen.

“Ik ben niet bedoeld voor dit leven. Ik ben nergens voor bedoeld. De wereld is vierkant en ik ben rond.” (Blz. 36)

Doordat ze er met niemand over praat gaan de negatieve gedachten een eigen leven leiden. Zodanig dat er gedachten ontstaan die helemaal niet kunnen. Ze ziet dingen die anderen niet zien, zoals een bijzondere goudkleurige sigaarvormige UFO boven het maisveld. Ze ziet hem bijna dagelijks. Het geeft haar troost, maar maakt haar ook verdrietig. Heel vaak barst ze zomaar in huilen uit. Haar ouders sturen haar naar een psycholoog. Maar de rest van de tijd moet ze het alleen doen.

“Ik wil niet dood. Ik wil gewoon weg zijn. Wegkruipen. Niet meer meedoen.”

Omdat je in het hoofd van Liedewij zit voel je hoe de realiteit een loopje met haar neemt. Ze weet niet welk seizoen het is, of iets nu echt gezegd of gebeurd is. Alles lijkt te zweven, geen vaste grond onder je voeten. En boven alles die zware gedachten: hoe maak ik er een eind aan, zou ik dat durven? Gladdines schrijft onomwonden, rauw en dat is confronterend. Er komen geen antwoorden, alleen maar meer vragen. Waarom is Liedewij opeens zo verdrietig dat het graf van haar opa, die 10 jaar geleden overleden is, geruimd wordt? Waarom legt ze de ruzie met haar beste vriendin niet bij? En wat gebeurt echt en wat zit alleen maar in haar hoofd?

Dit boek kan heel confronterend zijn voor jongeren en volwassenen die met suïcidale gedachten te maken hebben (gehad). Misschien wil je dit boek dan helemaal niet lezen. Of juist wel, omdat het je troost geeft of steun. Vast staat dat de bijzondere manier waarop Gladdines in het hoofd van een meisje laat kijken blijvend indruk maakt. Hij schrijft associatief, met flarden en vaak onrustig, van de hak op de tak. De taal is ondanks de zwaarte zo mooi. De vormgeving is ook bijzonder te noemen: er staan enkele afwijkende pagina’s in, er is plek gemaakt voor witruimte en korte stukjes poëzie.

Maar: wees gewaarschuwd, het is een zwaar thema, raad dit boek pas aan voor 16+ en wees voorbereid op een huilbui als je het uit hebt. Het lucht op. En ja, de dood hoort bij het leven, maar denken aan de dood is eenzaam, heftig en pijnlijk. Denk je aan zelfdoding? Weet dan dat er hulplijnen bestaan zoals 113 zelfmoordpreventie: 0800-0113 of www.113.nl