Zwanenzang van een uitstervende klasse

Sicilië, 1860. Garibaldi is geland op Sicilië. Een nieuw politiek regime breekt aan. Ook voor de prins van Salina, don Fabrizio. De aristocraat zal zijn privileges verliezen maar naar de geest aristocraat blijven. Trouw aan zichzelf, aan zijn klasse.
De standvastige, verstandige don Fabrizio is zich meer dan bewust dat hij zich op een scharniermoment bevindt. Tancredi, zijn adoptiefzoon, verpersoonlijkt de nieuwe tijd, zijn ongetrouwde zussen de oude. Hijzelf begrijpt dat het nieuwe regime voor de meesten beter zal zijn en geeft zelfs stemadvies in die richting. Daartegenover is hij diep geworteld in de uitstervende maatschappelijke klasse van de adel, waar adel omging met adel en onderling trouwde. Edellieden hadden bepaalde manieren en omgangsvormen. Zij deden niet alsof, het was hen eigen. Ze spraken anders, hadden het over andere dingen, kleedden zich anders, taxeerde zaken niet op hoeveel geld het opbracht maar op hun intrinsieke waarde. Don Fabrizio was hiervan het levende voorbeeld. Respect opbrengen voor wie niet tot hun klasse behoorde, dat kon wel, maar die eigenschappen overnemen, dat nooit.
Deze zwanenzang van een uitstervende klasse laat op overtuigende wijze de gelaagdheid van een maatschappij zien, beschreven met veel psychologisch inzicht, in al zijn nuances, op een manier die overloopt van empathie. We maken het paleisleven mee, de interieurs, we beleven Sicilië, voelen de warmte en de dorheid van het landschap, de bekrompen eilandmentaliteit. We vangen diverse facetten op van de glorietijd van die “heersende klasse”, met feesten in de kastelen, jachtpartijen en ontvangsten op landgoederen met meiden en knechten.
Met klasse beschreven. Voor wie graag verdwaalt in de eindeloze vertrekken van een paleis, binnenkijkt in het hoofd van een laatste telg uit een aristocratisch geslacht, is dit een uitgelezen roman.