Lezersrecensie
Een aangrijpend gedicht in beelden, muziek en weinig woorden …
• Wat maakt de schoonheid van dit boek nog intenser?
Gewoon op Internet de naam Charlotte Salomon intikken, haar trieste ogen zien die je aankijken, haar werken bewonderen en alles lezen over haar te korte leven, over de gruwelijke tijd waarin ze leefde, over haar getourmenteerde familie. Dat alles ontroert je en geeft een extra dimensie aan deze biografische roman. Zie: https://fr.wikipedia.org/wiki/Charlotte_Salomon En https://jck.nl/nl/page/charlotte-salomon-introductie. Min of meer op dezelfde manier heeft Foenkinos Charlotte ontdekt op een expositie van haar werk in Hamburg. Hij werd onmiddellijk gegrepen door het tragische lot van deze jonge vrouw. Het werd een obsessie en hij is in haar voetsporen getreden op haar noodlottige levensweg tot aan het einde. Een waarachtig onderzoek naar de genocide van de joodse bevolking, de Shoah van de Tweede Wereldoorlog. Er was geen enkele kans dat zij kon overleven.
• De schrijver
Van David Foekinos had ik al heel wat boeken gelezen die eigenlijk allemaal humoristisch zijn. Heerlijke zogenaamde “tussendoorboeken” met herkenbare thema’s. Maar toen ik las dat de roman CHARLOTTE een hele andere Foenkinos is en met prijzen werd bekroond zoals de Prix Renaudot in 2014; de Pix Goncourt des Lycéens in 2014, besloot ik onmiddellijk dit boek te kopen.
• De originele opbouw en inhoud
Het eerste dat opvalt, is de originaliteit van de opbouw. Elke zin begint op een nieuwe regel, waardoor je de indruk hebt een lang gedicht te lezen dat je zonder meer weet te beroeren.
Een eerbetoon aan deze kunstenares (26) die vanaf haar vroege kindertijd al door de dood “beschadigd” raakt (ik weet even geen beter woord..). De dood, zelfmoord achtervolgt haar. Dat hoort zij later. Waanzinnig al deze zelfmoorden in haar familie. De eerste keer dat zij haar eigen voornaam zag was op een graftombe… Het onderzoek van Foenkinos naar Charlotte verweeft zich ook op deze manier in dit lange gedicht, haast onmerkbaar, door haar verleden. Een ingenieuze vondst om herinneringen, realiteit en waarheid met elkaar te verbinden.
Charlotte Salomon wordt beroofd van haar kunstenaarstalent omdat zij joods is. Maar zij weet heel ingenieus door haar werken toch haar levensverhaal te vertellen en daardoor in herinnering te blijven, een soort van overleven. Het is een autobiografische reeks van schilderijen die zij toevertrouwt aan haar arts. : “Dit is mijn leven!” Gelukkig zijn er ook brieven bewaard gebleven die heel duidelijk haar gevoelens weergeven. Ook wordt de liefde haar niet gegund, alsof het verboden is voor haar. Alfred, Alexander, haar ongeboren kind…
• Mijn waardering
Eigenlijk weet ik niet precies waardoor ik zo geraakt was. Door dit levensverhaal of deze bijzondere biografie van Foenkinos. Maar ik denk door beide. De schrijver heeft zeker zijn doel met glans gehaald. Dit werk draagt bij aan de onsterfelijkheid van de joodse kunstenares Charlotte maar beschrijft ook de niets en niemand ontziende naziterreur en de onbeschrijflijke angst van de bevolking. En dat heel simpel door korte zinnen, soms halve zinnen of alleen maar woorden; waardoor je beelden ziet en muziek hoort. Fascinerend mooi. Dit boek zou ook verplicht op de literatuurlijst van middelbare scholen moeten staan.
Bladzijde 211:
“Sur le bâtiment, on peut lire qu’on va prendre une douche,
Avant de pénétrer dans les bains, chacune se déshabille.
Il faut mettre ses vêtements sur un crochet.
Une gardienne s’époumone.
Surtout, retenez bien le numéro de votre porte-manteau.
Les femmes mémorisent ce chiffre ultime.
Et entrent dans l’immense salle.
Certaines se tiennent la main.
On ferme alors les portes à double tour, comme dans une prison.
La nudité sous une lumière glacée creuse les corps.
On remarque Charlotte avec son ventre.
Au milieu des autres, elle ne bouge pas.
Elle semble s’extraire du moment.
Pour être là.”
In het Frans gelezen:
Charlotte, Davis Foenkinos, Editions Gallimard, 2014.
VIJF STERREN
Gewoon op Internet de naam Charlotte Salomon intikken, haar trieste ogen zien die je aankijken, haar werken bewonderen en alles lezen over haar te korte leven, over de gruwelijke tijd waarin ze leefde, over haar getourmenteerde familie. Dat alles ontroert je en geeft een extra dimensie aan deze biografische roman. Zie: https://fr.wikipedia.org/wiki/Charlotte_Salomon En https://jck.nl/nl/page/charlotte-salomon-introductie. Min of meer op dezelfde manier heeft Foenkinos Charlotte ontdekt op een expositie van haar werk in Hamburg. Hij werd onmiddellijk gegrepen door het tragische lot van deze jonge vrouw. Het werd een obsessie en hij is in haar voetsporen getreden op haar noodlottige levensweg tot aan het einde. Een waarachtig onderzoek naar de genocide van de joodse bevolking, de Shoah van de Tweede Wereldoorlog. Er was geen enkele kans dat zij kon overleven.
• De schrijver
Van David Foekinos had ik al heel wat boeken gelezen die eigenlijk allemaal humoristisch zijn. Heerlijke zogenaamde “tussendoorboeken” met herkenbare thema’s. Maar toen ik las dat de roman CHARLOTTE een hele andere Foenkinos is en met prijzen werd bekroond zoals de Prix Renaudot in 2014; de Pix Goncourt des Lycéens in 2014, besloot ik onmiddellijk dit boek te kopen.
• De originele opbouw en inhoud
Het eerste dat opvalt, is de originaliteit van de opbouw. Elke zin begint op een nieuwe regel, waardoor je de indruk hebt een lang gedicht te lezen dat je zonder meer weet te beroeren.
Een eerbetoon aan deze kunstenares (26) die vanaf haar vroege kindertijd al door de dood “beschadigd” raakt (ik weet even geen beter woord..). De dood, zelfmoord achtervolgt haar. Dat hoort zij later. Waanzinnig al deze zelfmoorden in haar familie. De eerste keer dat zij haar eigen voornaam zag was op een graftombe… Het onderzoek van Foenkinos naar Charlotte verweeft zich ook op deze manier in dit lange gedicht, haast onmerkbaar, door haar verleden. Een ingenieuze vondst om herinneringen, realiteit en waarheid met elkaar te verbinden.
Charlotte Salomon wordt beroofd van haar kunstenaarstalent omdat zij joods is. Maar zij weet heel ingenieus door haar werken toch haar levensverhaal te vertellen en daardoor in herinnering te blijven, een soort van overleven. Het is een autobiografische reeks van schilderijen die zij toevertrouwt aan haar arts. : “Dit is mijn leven!” Gelukkig zijn er ook brieven bewaard gebleven die heel duidelijk haar gevoelens weergeven. Ook wordt de liefde haar niet gegund, alsof het verboden is voor haar. Alfred, Alexander, haar ongeboren kind…
• Mijn waardering
Eigenlijk weet ik niet precies waardoor ik zo geraakt was. Door dit levensverhaal of deze bijzondere biografie van Foenkinos. Maar ik denk door beide. De schrijver heeft zeker zijn doel met glans gehaald. Dit werk draagt bij aan de onsterfelijkheid van de joodse kunstenares Charlotte maar beschrijft ook de niets en niemand ontziende naziterreur en de onbeschrijflijke angst van de bevolking. En dat heel simpel door korte zinnen, soms halve zinnen of alleen maar woorden; waardoor je beelden ziet en muziek hoort. Fascinerend mooi. Dit boek zou ook verplicht op de literatuurlijst van middelbare scholen moeten staan.
Bladzijde 211:
“Sur le bâtiment, on peut lire qu’on va prendre une douche,
Avant de pénétrer dans les bains, chacune se déshabille.
Il faut mettre ses vêtements sur un crochet.
Une gardienne s’époumone.
Surtout, retenez bien le numéro de votre porte-manteau.
Les femmes mémorisent ce chiffre ultime.
Et entrent dans l’immense salle.
Certaines se tiennent la main.
On ferme alors les portes à double tour, comme dans une prison.
La nudité sous une lumière glacée creuse les corps.
On remarque Charlotte avec son ventre.
Au milieu des autres, elle ne bouge pas.
Elle semble s’extraire du moment.
Pour être là.”
In het Frans gelezen:
Charlotte, Davis Foenkinos, Editions Gallimard, 2014.
VIJF STERREN
1
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Wil
Gesponsord
Deze thriller trekt je razendsnel mee in een complot met onbetrouwbare staatslieden met hun eigen agenda's, internationale conflicten en hoogoplopende bedreigingen voor de samenleving.
