Lezersrecensie
Tot hoever gaat loyaliteit...?
Inmiddels is dit mijn “zoveelste” roman van Delphine de Vigan en ook nu heeft zij mij weer weten te verrassen. Zij schrijft met een gemakkelijke pen over actuele thema’s die ons raken. Niet door melodramatische, tranentrekkende beschrijvingen, maar zij toont de wegen die haar protagonisten volgen, de keuzes die zij maken met bijbehorende gedachten in rake, bijna emotieloze bewoordingen. Ook hun dialogen komen op neutrale toon over, op uitzondering van de aanvaring met de gymdocente. De Vigan laat vooral heel herkenbaar en heel nauwkeurig de loyaliteit zien die ieder van ons in bepaalde situaties zal/zou voelen in vriendschap, vertrouwen en plicht en onze twijfels daarbij.
• Het voorwoord van Delphine de Vigan geeft exact weer waar het in deze korte roman overgaat. Ik zou het werkelijk niet beter of mooier kunnen verwoorden.
LOYALITEIT….
“Dat zijn de onzichtbare banden die ons aan anderen binden – aan zowel de doden als de levenden -, de beloften die we hebben gefluisterd zonder er de echo van te horen, het zijn stilzwijgende vormen van loyaliteit, afspraken die we meestal met onszelf hebben gemaakt, , onuitgesproken bevelen die we blindelings opvolgen, schulden die liggen opgeslagen in de uithoeken van ons geheugen.Het zijn de wetten uit onze kindertijd die in ons binnenste sluimeren, de waarden uit naam waarvan we onze rug rechten, de fundamenten die ons op de been houden, de ondoorgrondelijke principes die ons beknellen en belemmeren. Onze vleugels en ons keurslijf. Het zijn de springplanken van onze dromen en de loopgraven waarin ze verzanden.”
Oftewel de Franse versie:
“Ce sont des liens invisibles qui nous attachent aux autres - aux morts comme aux vivants -, ce sont des promesses que nous avons murmurées et dont nous ignorons l'écho, des fidélités silencieuses, ce sont des contrats passés le plus souvent avec nous-mêmes, des mots d'ordre admis sans les avoir entendus, des dettes que nous abritons dans les replis de nos mémoires.
Ce sont les lois de l'enfance qui sommeillent à l'intérieur de nos corps, les valeurs au nom desquelles nous nous tenons droits, les fondements qui nous permettent de résister, les principes illisibles qui nous rongent et nous enferment. Nos ailes et nos carcans.
Ce sont des tremplins sur lesquels nos forces se déploient et les tranchées dans lesquelles nous enterrons nos rêves.”
• Tot hoever gaat loyaliteit?
Zoek je hulp wanneer je ziet dat het steeds slechter gaat met je vriend, met je vader, met je man, met je collega? Praten over iemands geheim betekent dat ook dat je de ander verraadt, het vertrouwen beschaamt? Op welk moment ga je overstag? Als het (nog net niet) te laat is?
• De opbouw en de uitwerking
Delphine de Vigan zet de lezer meteen midden in het verhaal. We volgen vanaf de eerste bladzijden de 12-jarige scholier Théo die door zijn gedrag de aandacht trekt van zijn docente, Hélène. Zij herkent de signalen uit haar eigen vreselijke jeugd… Maar wat kan zij doen? Kiest zij wel de juiste weg in de bureaucratische wereld van het onderwijs?
Het vertelperspectief ligt bij de vier meest betrokken personen. Hélène (biologiedocente) en Cécile (de moeder van Mathis, vriend van Théo) in de ik-persoon; de beide vrienden in de 3de-persoon. Afwisselend komen zij aan het woord of in de schijnwerper en de lezer verneemt daardoor steeds meer over hun intieme thuissituaties. Een vondst van de schrijfster. Dit multi-vertelperspectief werkt als een pageturner. En de tragische afloop komt snel (eigenlijk te snel) naderbij.
De psychologie van vooral de bijpersonen had meer uitgediept kunnen worden; zij gedroegen zich soms als een soort marionetten. Te oppervlakkig. Een voorbeeldje: de reacties van de onderwijscollega’s en het management waren m.i. niet realistisch. (Ik ben zelf docent). Een minpuntje.
• Thematiek
Ook in deze roman hanteert De Vigan weer thema’s die absoluut van deze tijd zijn: jonge kinderen die slachtoffer zijn van een vechtscheiding, loyaliteit naar beide ouders, liefde van de ouders voor hun kinderen, maar zeker ook van de kinderen voor hun ouders, verantwoordelijkheid van ouders en onderwijzend personeel bij vermeende misstanden in een thuissituatie, het wegkijken…. De nefaste gevolgen van drankmisbruik, ook door jongeren, een dubbelleven leiden, de onmacht om bepaalde administratieve regels om te buigen, de sociaal-wenselijke houding, enzovoorts.
• Tot slot
Het einde was te abrupt. Alsof het boek niet af is ….Alsof er een paar hoofdstukken ontbreken. Te kort (te weinig bladzijden) om meer diepgang te hebben. Een enkele keer week De Vigan daarvan af bv door uitgebreid de gedachten van Cécile over haar huwelijk weer te geven. Klein plusje…
Naar mijn mening is er dus te snel naar een (open) einde toegewerkt en dan zijn er daarna weer de diverse opties. Jammer. Was er misschien een deadline in zicht, opgelegd door de uitgever? Haar andere boeken zijn in dat opzicht beter.
Maar het moet gezegd: De Vigan blijft wel trouw aan zichzelf met een dergelijk open eind en laat de lezer gissen…
Al met al vond ik het hele verhaal nogal zwart. Ik miste een klein beetje humor, iets meer positiviteit. Iets meer onderling vertrouwen.
Drie sterren.
Zeist, september 2019
In het Frans gelezen: Les Loyautés – Livre de Poche 35481.
• Het voorwoord van Delphine de Vigan geeft exact weer waar het in deze korte roman overgaat. Ik zou het werkelijk niet beter of mooier kunnen verwoorden.
LOYALITEIT….
“Dat zijn de onzichtbare banden die ons aan anderen binden – aan zowel de doden als de levenden -, de beloften die we hebben gefluisterd zonder er de echo van te horen, het zijn stilzwijgende vormen van loyaliteit, afspraken die we meestal met onszelf hebben gemaakt, , onuitgesproken bevelen die we blindelings opvolgen, schulden die liggen opgeslagen in de uithoeken van ons geheugen.Het zijn de wetten uit onze kindertijd die in ons binnenste sluimeren, de waarden uit naam waarvan we onze rug rechten, de fundamenten die ons op de been houden, de ondoorgrondelijke principes die ons beknellen en belemmeren. Onze vleugels en ons keurslijf. Het zijn de springplanken van onze dromen en de loopgraven waarin ze verzanden.”
Oftewel de Franse versie:
“Ce sont des liens invisibles qui nous attachent aux autres - aux morts comme aux vivants -, ce sont des promesses que nous avons murmurées et dont nous ignorons l'écho, des fidélités silencieuses, ce sont des contrats passés le plus souvent avec nous-mêmes, des mots d'ordre admis sans les avoir entendus, des dettes que nous abritons dans les replis de nos mémoires.
Ce sont les lois de l'enfance qui sommeillent à l'intérieur de nos corps, les valeurs au nom desquelles nous nous tenons droits, les fondements qui nous permettent de résister, les principes illisibles qui nous rongent et nous enferment. Nos ailes et nos carcans.
Ce sont des tremplins sur lesquels nos forces se déploient et les tranchées dans lesquelles nous enterrons nos rêves.”
• Tot hoever gaat loyaliteit?
Zoek je hulp wanneer je ziet dat het steeds slechter gaat met je vriend, met je vader, met je man, met je collega? Praten over iemands geheim betekent dat ook dat je de ander verraadt, het vertrouwen beschaamt? Op welk moment ga je overstag? Als het (nog net niet) te laat is?
• De opbouw en de uitwerking
Delphine de Vigan zet de lezer meteen midden in het verhaal. We volgen vanaf de eerste bladzijden de 12-jarige scholier Théo die door zijn gedrag de aandacht trekt van zijn docente, Hélène. Zij herkent de signalen uit haar eigen vreselijke jeugd… Maar wat kan zij doen? Kiest zij wel de juiste weg in de bureaucratische wereld van het onderwijs?
Het vertelperspectief ligt bij de vier meest betrokken personen. Hélène (biologiedocente) en Cécile (de moeder van Mathis, vriend van Théo) in de ik-persoon; de beide vrienden in de 3de-persoon. Afwisselend komen zij aan het woord of in de schijnwerper en de lezer verneemt daardoor steeds meer over hun intieme thuissituaties. Een vondst van de schrijfster. Dit multi-vertelperspectief werkt als een pageturner. En de tragische afloop komt snel (eigenlijk te snel) naderbij.
De psychologie van vooral de bijpersonen had meer uitgediept kunnen worden; zij gedroegen zich soms als een soort marionetten. Te oppervlakkig. Een voorbeeldje: de reacties van de onderwijscollega’s en het management waren m.i. niet realistisch. (Ik ben zelf docent). Een minpuntje.
• Thematiek
Ook in deze roman hanteert De Vigan weer thema’s die absoluut van deze tijd zijn: jonge kinderen die slachtoffer zijn van een vechtscheiding, loyaliteit naar beide ouders, liefde van de ouders voor hun kinderen, maar zeker ook van de kinderen voor hun ouders, verantwoordelijkheid van ouders en onderwijzend personeel bij vermeende misstanden in een thuissituatie, het wegkijken…. De nefaste gevolgen van drankmisbruik, ook door jongeren, een dubbelleven leiden, de onmacht om bepaalde administratieve regels om te buigen, de sociaal-wenselijke houding, enzovoorts.
• Tot slot
Het einde was te abrupt. Alsof het boek niet af is ….Alsof er een paar hoofdstukken ontbreken. Te kort (te weinig bladzijden) om meer diepgang te hebben. Een enkele keer week De Vigan daarvan af bv door uitgebreid de gedachten van Cécile over haar huwelijk weer te geven. Klein plusje…
Naar mijn mening is er dus te snel naar een (open) einde toegewerkt en dan zijn er daarna weer de diverse opties. Jammer. Was er misschien een deadline in zicht, opgelegd door de uitgever? Haar andere boeken zijn in dat opzicht beter.
Maar het moet gezegd: De Vigan blijft wel trouw aan zichzelf met een dergelijk open eind en laat de lezer gissen…
Al met al vond ik het hele verhaal nogal zwart. Ik miste een klein beetje humor, iets meer positiviteit. Iets meer onderling vertrouwen.
Drie sterren.
Zeist, september 2019
In het Frans gelezen: Les Loyautés – Livre de Poche 35481.
1
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Wil
Gesponsord
Deze thriller trekt je razendsnel mee in een complot met onbetrouwbare staatslieden met hun eigen agenda's, internationale conflicten en hoogoplopende bedreigingen voor de samenleving.
