Lezersrecensie
Historische roman zonder pretentie
Katharina Fuchs (1963) is een Duitse die rechten studeerde en een tijdlang als advocaat werkte. Nu is ze fulltime schrijver en heeft ze zeven titels op haar naam staan. Anna en Charlotte is de Nederlandse versie van Zwei Handvoll Leben, dat in 2019 verscheen; de vertaling was in handen van Sylvia Wevers. Het boek is gebaseerd op het levensverhaal van Fuchs beide grootmoeders. Met niet meer dan die summiere informatie wordt deze historische roman de wereld ingestuurd, meer kadering wordt niet gegeven. Volgens de website van de auteur kon de basis gelegd worden dankzij het dagboek van oma Charlotte en verhalen van oma Anna. Waar in de roman de grens tussen fictie en realiteit ligt, is niet duidelijk.
In tegenstelling tot wat de uitgeverij op de achterflap belooft, gaat het boek niet over Anna én Charlotte. Want afgezien van de laatste bladzijden gaat het om twee afzonderlijke verhalen, die afwisselend verteld worden - dat van Anna en dat van Charlotte - zonder dat hun levens ook maar één moment kruisen, daarop is het wachten tot de allerlaatste bladzijden. Enkel door een kort zinnetje in het begin van het boek weet je dat uiteindelijk Anna’s dochter Gisela met Charlottes zoon Felix zal trouwen. Tot het zover is, lees je – in een verhaal dat begint in 1913 - over Anna die opgroeit in een arme familie en over Charlotte die op een goed draaiend landgoed woont. Terwijl Duitsland gebukt gaat onder twee Wereldoorlogen proberen beide vrouwen, samen met hun familie en later hun eigen gezin, zo goed mogelijk stand te houden en hun eigen weg te vinden.
Anna en Charlotte is een meeslepende roman die nooit echt zwaar aanvoelt, hoewel het leven van beide vrouwen niet altijd over rozen gaat en de beide wereldoorlogen hun leven grotendeels bepaalt. Fuchs schrijft uitermate vlot, eenvoudig zelfs, zodat de meer dan 500 bladzijden in geen tijd gelezen zijn. Geen lange, ingewikkelde zinnen of een moeilijk taalgebruik, maar mooie beschrijvingen waartussen zich wat dialogen genesteld hebben. De auteur heeft absoluut niet de bedoeling om de lezer alles over WOI en WOII te vertellen; meer zelfs, eigenlijk wordt alleen de Tweede Wereldoorlog echt onder het licht gehouden.
Het hele verhaal wordt uitsluitend verteld vanuit het perspectief van Anna en Charlotte. Deze twee hoofdpersonages worden omringd door heel wat andere figuren, maar het overzicht raak je nooit kwijt. Er zijn de ouders, broers en zussen, eerste jeugdliefdes, echtgenoten, kinderen, vriendinnen, werkgevers, noem maar op. Een aantal van hen leer je best goed kennen en maken het boek lezenswaardig, andere personages zijn er enkel om het plaatje volledig te maken. Wanneer je er even bij stilstaat, wordt duidelijk dat er best wat dingen onuitgewerkt blijven, dat de auteur wel eens te makkelijk over dingen heen stapt. Meermaals worden er sprongen van enkele jaren gemaakt, wat absoluut niet erg is, alleen worden bepaalde relaties daardoor niet uitgewerkt en zaken niet nader verklaard.
Conclusie? Anna en Charlotte is een prettig leesbare historische roman zonder pretentie. Het is een verhaal dat veertig jaar beslaat en de lezer meeneemt in het best turbulente leven van twee heel verschillende vrouwen.
In tegenstelling tot wat de uitgeverij op de achterflap belooft, gaat het boek niet over Anna én Charlotte. Want afgezien van de laatste bladzijden gaat het om twee afzonderlijke verhalen, die afwisselend verteld worden - dat van Anna en dat van Charlotte - zonder dat hun levens ook maar één moment kruisen, daarop is het wachten tot de allerlaatste bladzijden. Enkel door een kort zinnetje in het begin van het boek weet je dat uiteindelijk Anna’s dochter Gisela met Charlottes zoon Felix zal trouwen. Tot het zover is, lees je – in een verhaal dat begint in 1913 - over Anna die opgroeit in een arme familie en over Charlotte die op een goed draaiend landgoed woont. Terwijl Duitsland gebukt gaat onder twee Wereldoorlogen proberen beide vrouwen, samen met hun familie en later hun eigen gezin, zo goed mogelijk stand te houden en hun eigen weg te vinden.
Anna en Charlotte is een meeslepende roman die nooit echt zwaar aanvoelt, hoewel het leven van beide vrouwen niet altijd over rozen gaat en de beide wereldoorlogen hun leven grotendeels bepaalt. Fuchs schrijft uitermate vlot, eenvoudig zelfs, zodat de meer dan 500 bladzijden in geen tijd gelezen zijn. Geen lange, ingewikkelde zinnen of een moeilijk taalgebruik, maar mooie beschrijvingen waartussen zich wat dialogen genesteld hebben. De auteur heeft absoluut niet de bedoeling om de lezer alles over WOI en WOII te vertellen; meer zelfs, eigenlijk wordt alleen de Tweede Wereldoorlog echt onder het licht gehouden.
Het hele verhaal wordt uitsluitend verteld vanuit het perspectief van Anna en Charlotte. Deze twee hoofdpersonages worden omringd door heel wat andere figuren, maar het overzicht raak je nooit kwijt. Er zijn de ouders, broers en zussen, eerste jeugdliefdes, echtgenoten, kinderen, vriendinnen, werkgevers, noem maar op. Een aantal van hen leer je best goed kennen en maken het boek lezenswaardig, andere personages zijn er enkel om het plaatje volledig te maken. Wanneer je er even bij stilstaat, wordt duidelijk dat er best wat dingen onuitgewerkt blijven, dat de auteur wel eens te makkelijk over dingen heen stapt. Meermaals worden er sprongen van enkele jaren gemaakt, wat absoluut niet erg is, alleen worden bepaalde relaties daardoor niet uitgewerkt en zaken niet nader verklaard.
Conclusie? Anna en Charlotte is een prettig leesbare historische roman zonder pretentie. Het is een verhaal dat veertig jaar beslaat en de lezer meeneemt in het best turbulente leven van twee heel verschillende vrouwen.
3
Reageer op deze recensie
