Vat vol vraagtekens

Net zoals haar literaire schepper is Sara Lathus, het hoofdpersonage in De therapeut, psycholoog. De Noorse thrillerdebutant Helene Flood (1982) weet aldus erg goed waarover ze schrijft. In haar thuisland gooit het boek stante pede hoge ogen en wordt intussen bestempeld als een authentieke, internationale bestseller.

Het huis waarin Sara en haar man Sigurd Torp wonen, lijkt wel een bouwwerf die niet echt afgewerkt geraakt. Architect Sigurd heeft de woning geërfd van de Oude Torp, zijn opa. Sara werkt thuis, waar ze therapie geeft aan verwarde en gekwelde jonge mensen. Kort voor de start van een weekend uit met zijn beste vrienden, verdwijnt Sigurd onverwacht in het niets. Een misdaad sluit men helemaal niet uit.

Het slechts deels opgeknapte huis verandert in een lege en grimmige verblijfplaats. Er gebeuren ginds mysterieuze dingen; bij Sara lopen de inwendige spanningen enorm hoog op. Gaat ze breken? Dit is slechts het begin van een nachtmerrie; zelfs bij klaarlichte dag. Haar situatie verergert zodanig, dat ze zichzelf in vraag stelt en twijfelt aan alles en iedereen. Wat nu, Sara?

‘Woedend wis ik het voicemailbericht, weg ermee, wil het niet meer houden, wil er niets meer van weten, alsof ik de herinnering eraan direct kan verwijderen, alsof het hele probleem ophoudt te bestaan omdat het voicemailbericht verwijderd is.’

De aanhef van De therapeut is aanlokkelijk; vervolgens overspoelt de schrijfster haar lezers met een zware lading informatie. Het zijn details die – op het eerste gezicht - nauwelijks iets bijbrengen aan het geheel. Het verhaal bestaat voor een groot gedeelte uit de weergave van Sara’s gedachten en muizenissen. Het eerste deel is traag en eerder monotoon. Cursief gedrukte fragmenten, flashbacks, zorgen voor enige verheldering. De spanning ligt vooral onderhuids; pas richting het einde komt die werkelijk boven water. Met het laatste kwart in het verschiet is de apotheose heel nabij. Die is erg verrassend, hoe dan ook. Gelukkig maar.

‘En het gezin is de roedel. Het belangrijkste bestanddeel van de samenleving. Waar de mens en de mensheid om draait. Individuen moeten altijd doen wat het beste is voor de roedel. Het bestendige gezin riskeren om je eigen tijdelijke behoeften te bevredigen is het summum van egoïsme.’

In ieder geval heeft Flood via Sara als uitgangspunt, een origineel perspectief te pakken dat de integrale constructie draagt. Sara profileert zich werkelijk niet als een innemende vrouw. Ze krijgt als enige figuur een aanvaardbare inkleuring en uitdieping mee. Je voelt het wellicht aan: hier zit veel meer in.

Ook de politie laat van zich horen, al gebeurt dat in beperkte mate. Toch heeft Flood met Sara een originele speler te pakken die de hele constructie draagt. Jazeker, ook de politie spreekt een woordje mee; al is de rol van Gunnar Gundersen - die het onderzoek leidt - niet bijzonder indrukwekkend. Dit is evenwel geen storende factor. Vooralsnog knalt Helene Flood de andere Scandinavische thrillerauteurs niet van hun troon. Een onvervalste thriller kun je De therapeut moeilijk noemen; wel een mix van een misdaadverhaal en een psychologische roman. Een vat vol vraagtekens.