Vinger aan de pols en luisteren naar je eigen hartslag

In Hartslag verwijst auteur en historisch filosoof Miriam Guensberg nog een keer naar haar deels Poolse roots. Ditmaal ligt de focus op Esther de Beaufort en diens wankelbare moeder.

Als kind moet Esther de liefde van haar schimmige Pools-Joodse moeder ontberen. Op nog geen dertienjarige leeftijd neemt het meisje afscheid van de vrouw die haar heeft gebaard. Haar traumatische jeugdervaringen draagt Esther als volwassene met zich mee. Nadat haar partner haar na een ongezonde relatie in de steek laat, valt ze in de armen van de zelfzuchtige Sam. Deze romance loopt eveneens fout af en ze keert terug naar Azelo, het dorp waar ze is geboren. Deze plek wordt eveneens haar nieuwe vaste woonplaats. Ginds botst ze op een oud-klasgenoot. Deze ontmoeting zet haar hele wereld op zijn kop. Op haar negenenzestigste bruist ze van de nieuwe energie en levenslust.

Hartslag is een fictief verhaal rond Esther de Beaufort, de ik-verteller. Toch versmelt – op een harmonieuze wijze - de fantasie met de snoeiharde realiteit. Zo reist de ik-figuur naar Nowy Targ, het Poolse geboortedorp van haar vader. Ze ontdekt dat op één enkele dag haar grootouders, alsook nog andere leden van de familie, koelbloedig werden omgebracht. In deze roman vertelt Guensberg – net zoals in eerdere boeken – opnieuw over vreselijke moordpartijen.

“Ik wilde in mijn koortsdromen opnieuw bij Janusz zijn. Net als vijfendertig jaar terug, toen ik hem had willen voelen in al mijn vezels, al versleet hij me in die tijd voor het veertienjarige prinsesje Mimi en zag hij niet de vierendertigjarige, wanhopige vrouw die ik in die dagen was.”

In korte hoofdstukken, onderverdeeld in paragrafen (die eigenlijk overpeinzingen zijn), kruip je instinctief onder de huid van Esther. Automatisch word je deelgenoot van haar mijmeringen en voel je hoe de emoties oplaaien. Ze leidt vooral een leven dat bestaat uit vallen en snel weer opstaan. Tot ze negenenzestig is en haar wederopstanding een feit is. Door haar meeslepende schrijfstijl, vurige en pittige taal, houdt Guensberg je vastgekluisterd aan het boek. Je bent evenwel gedwongen alert te blijven, omwille van het grote aantal personages die je aantreft.

In haar verantwoording smeekt de schrijfster de lezer om barmhartig over de vluchtelingen te denken en om die eveneens te steunen. Daarom vinger aan de pols houden en nauwlettend luisteren naar je eigen hartslag.