"Wat je voedt, groeit"

Je hebt van die boeken die je gewoon MOET lezen. Je hebt van die boeken die, hoe dun ze ook zijn, meer impact op je hebben dan een boek van 400 pagina's. En dit, dit is één van die boeken. En nee, het zal niet iedereen liggen, en er is vast genoeg op aan te merken door de kritische lezers onder ons (En laten we eerlijk zijn, ik ben niet altijd even kritisch als ik al weet dat het boek me goed ligt), maar vanwege het onderwerp is het het al waard om dit verhaal te lezen. Ik wil voor ik deel wat ik van dit boek vond, toch eerst Dutch Venture Publishing bedanken voor dit recensie-exemplaar. Ik wilde hem heel graag op papier om in de kast te kunnen zetten en te bewaren voor mijn dochter of mijn (eventueel toekomstige) werk, omdat een boek als dit zowel voor mezelf als voor anderen heel verhelderend of helpend kan zijn, en DVP heeft mij een exemplaar opgestuurd.

Als allereerste wist ik dat dit een dun boek ging zijn. Ik wist dat er dus niet zoveel tijd zou zijn om een best wel diepgaand onderwerp goed te belichten en was heel nieuwsgierig hoe Panagiota dit aan zou pakken in zo'n kort tijdsbestek.

Ik heb oprecht genoten van dit verhaal. De schrijfstijl van het boek is heerlijk. Ik heb heel hard gelachen om de opmerkingen van Panagiota, de manier waarop ze hele droge humor gebruikt om haar eigen leven te beschrijven. De manier waarop ze soms aan over-explaining doet (vooraL in de inleiding), gewoon haar manier van verwoorden hebben me echt heerlijk aan het lachten gekregen, ondanks het toch wel zwaardere onderwerp waar het boek eigenlijk over gaat. Het feit dat iemand zo luchtig kan schrijven over een serieus onderwerp, en dan toch de boodschap over weet te brengen zonder dat het hele boek een grote grap wordt, is knap en bijzonder. Je schiet door dit verhaal heen en het boek is heerlijk om tussendoor of als een soort studiemateriaal te gebruiken, omdat je veel leert in een korte periode.

Wat ik nog meer bijzonder vind, is dat Panagiota niet alleen de auteur is, maar ook één van de twee hoofdpersonen van het verhaal. Ze schrijft dus in wezen over zichzelf, wat vaak gebeurt in een autobiografie, maar niet in een boek als dit. Hierdoor blijft een beetje in het midden of de auteur in het echt anders heet of dat het verhaal fictie is of niet. Erg uniek en leuk gedaan!

Het is heel bijzonder om vanuit een volwassene te lezen hoe die kennismaakt met een kind met autisme. Het mooie is dat er een instructie wordt meegegeven, maar dat hier niets mee wordt gedaan. Deze blijft ongelezen in een zak zitten en wordt pas aan het einde weer opgepakt. Het 'vreemde' gedrag, het eeuwig kunnen praten en linkjes leggen die de hoofdpersoon niet kan leggen, de manier van reageren, de moeilijke situaties in het openbaar.. Het is allemaal zo ontzettend herkenbaar. Je moet een kind met autisme echt leren kennen en erop aanpassen, bepaalde dingen moet je laten, bepaalde dingen moet je juist wel doen. En als je dat niet weet, dan kan je nogal in een botsing komen met het kind. Het mooie is, dat Panagiota zich echt afvraagt wat ze verkeerd doet, en wat er met Agapios aan de hand is. En nog mooier is, dat ze, ondanks de strijd, Agapios, blijft 'onderzoeken' en blijft aanpassen aan wat hij nodig heeft. En als dan uiteindelijk dat lijstje me instructies tevoorschijnkomt, besef je je hoeveel makkelijker het was geweest als ze die gewoon had gelezen.

Je krijgt geen perspectief vanuit Agapios, daar draait het boek in dit geval niet om. Ik heb het ook totaal niet gemist. Als je namelijk wat weet van autisme, of het zelf hebt, dan weet je hoe hij gaat reageren, dan zie je alles al van ver aankomen en lach je in je vuistje. Ik heb zo vaak tijdens het lezen gezegd dat Panagiota die notities moest pakken, maar tegelijkertijd deed ze het op haar eigen manier net zo goed. Als je maar niet oordeelt, geduld hebt en een ondersteunende functie wil invullen voor een kind, bereid bent om te leren. En dat maakt dit boek heel duidelijk.

Ik wil even één ding heel erg duidelijk maken. Dit boek staat niet voor alle kinderen met autisme. Elk kind met autisme is namelijk anders en heeft andere kenmerken. Niet elk kind reageert zoals Agapios deed in dit boek. Neem dit boek dan ook niet aan als absolute waarheid, maar leer er vooral van dat kinderen met autisme er niet voor kiezen om te doen zoals ze doen, maar dat autisme een deel van hen is, waar zowel zij als de omgeving mee om moeten leren gaan. Ze zien de wereld net wat anders, verwerken alles om hen heen net wat anders dan wij en hebben dus met sommige dingen meer of juist minder moeite. Ze kunnen misschien moeilijk over onverwachte dingen, of slecht zonder structuur, ze kunnen misschien emoties niet goed lezen of die van henzelf niet reguleren, maar ze hebben ook hele mooie eigenschappen. Ze zijn eerlijk als goud, ze kunnen vaak bepaalde dingen heel goed leren en zijn soms net een encyclopedie. Kinderen met autisme zijn geen monsters, al kan dat voor de buitenwereld soms zo lijken. het zijn kinderen, net als de andere kinderen om je heen. Maar ze hebben iets speciaals. Iets speciaals dat met de juiste hulp en ondersteuning ook iets speciaals kan blijven in plaats van iets monsterlijks.

De boodschap in dit verhaal is zo duidelijk. Leer deze kinderen kennen, leer ze kennen en behandel ze alsjeblieft niet als monsters. Want wat heel duidelijk wordt, is dat negatieve woorden echt iets met het zelfbeeld van deze kinderen doet. En wat je voedt, dat groeit. De kinderen zijn zo bijzonder, zo mooi op hun eigen manier. En dat komt in dit boek heel mooi naar voren.

Ik miste aan het einde ergens nog de tijd en ruimte om Panagiota echt begrip te zien krijgen voor Agapios. Ik weet dat dat niet helemaal kan in 20 dagen, maar het was mooi geweest als er misschien iets minder strijd had kunnen zijn, dat Panagiota iets meer had kunnen meebewegen op de behoeftes van Agapios.

Maar al met al vond ik dit boek fantastisch om te lezen en ik zou het jong en oud absoluut aanraden. Het is grappig, kort, leerzaam en het heeft een krachtige boodschap. En voor mij is dat alles wat een boek als 'Ik ben geen monster' nodig heeft om het tot een succes te maken.

Ik geef 'Ik ben geen monster' 4 sterren!

~ Live Your Life Reading