Meer dan 6,3 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Lezersrecensie

Waar recht faalt

Marieke Scheers 17 december 2024 Hebban Team
De Australische auteur Suzie Miller schreef een toneelstuk, waarbij een strafrechtadvocate van verdediger van verkrachters, ineens slachtoffer werd en aan de kant van de aanklager terecht kwam. Het toneelstuk werd een groot succes, het opende de ogen voor het leed dat een slachtoffer wordt aangedaan omdat het recht niet toereikend is, en er nog teveel verkrachtingsmythes in het collectief geheugen zitten. Het toneelstuk herschreef ze voor een roman, waarbij meer ruimte kwam om te vertellen over de mensen om het slachtoffer heen. Het boek Prima Facie is een internationale bestseller.

Tess komt uit een achterstandsfamilie. De vooruitzichten voor een toekomst zijn beperkt. Maar Tess is een vechter en ze weet een beurs in de wacht te slepen waardoor ze haar droom kan waarmaken: Rechten studeren en advocaat worden. Eenmaal aan het werk is het nog steeds vechten. Haar achtergrond maakt dat ze altijd op haar beste kunnen moet presteren. De advocatuur zit vol met mensen uit de hogere klasse, van vader op zoon doorgegeven.

Tess is een briljante strafrechtadvocate. Ze werkt hard, bereid zich uitstekend voor en weet zo vaak twijfel te zaaien waardoor haar cliënten vrij komen. Met schuld of onschuld houd ze zich niet bezig. Haar werk is om het beste verhaal te vertellen, zodat de jury een besluit kan nemen. Maar als ze zelf op een nacht in een situatie terechtkomt die haar tot slachtoffer van een verkrachting bestempeld, moet ze bijven vertrouwen in de rechtspraak waar ze haar hele leven al op vertrouwd.

Miller laat zien dat het leven niet zwart wit is, en dat de rechtspraak dat ook niet is. De basis van een jury die moet beslissen aan de hand van wat er in de rechtszaal naar voren wordt gebracht is eerlijk, maar het is niet altijd juist. Een slachtoffer van verkrachting moet met bewijzen komen, terwijl die er niet altijd zijn. En de lijn is dun. Daarbij is het recht een mannenwereld en moet je als vrouw sterk in je schoenen staan om door te zetten tot het einde. Voor Tess betekent het bijna drie jaar wachten voordat de zaak voor komt. In die drie jaar is haar zo vaak gevraagd: Weet je zeker dat je ermee door wilt gaan? Het feit dat de uiteindelijk veroordelingen maar een heel laag percentage is van wat er voor de rechtbank wordt gebracht is bedroevend laag en dan zijn nog niet eens alle aangiften van seksueel geweld tot daar gekomen, en bij een nog groter deel is niet eens aangifte gedaan.

Miller legt hier een groot probleem bloot. Het boek zou verplichte kost moeten zijn, zeker voor zorgmedewerkers, politie en rechtsbeamten, maar eigenlijk zou het een verplicht boek moeten worden op middelbare scholen. Jonge mensen bewust maken van het feit dat seksueel geweld niet kan, niet mag en niet gewoon is, en dat de vrouw er nooit om heeft gevraagd, waarbij de mythes (uitdagende kleding enz) dan ook algemeen bekend zijn, maar vol foute aannames zitten.

Het boek is zorgvuldig uitgewerkt. Het zet Tess centraal. Je ziet haar in haar werk (ze is goed) en je voelt haar drang om te presteren. Je maakt mee hoe ze voor zichzelf haar werk verantwoordt en hoe ze weg blijft bij de werkelijke schuld vraag. Dan komt halverwege het boek een kantelpunt en zie en voel je de impact van wat er is gebeurd, hoe ze nog steeds overtuigd is van het recht, maar ziet hoe het niet functioneert. Tess verandert, ze is gebroken en dat is voelbaar. Toch is ze nog steeds een sterke vrouw die niet opgeeft waarin ze geloofd.

In de roman is naast Tess ruimte voor de mensen om haar heen. Haar moeder en broer, haar collega’s en haar beste vriendin. Hoe zij reageren en omgaan met de situatie is net zo overtuigend als het verhaal van Tess.

Dat het verhaal oorspronkelijk een toneelstuk was, is niet te merken. De opbouw van het boek is goed en Tess haar verhaal weet je in je hart te raken. Geen moeilijke zinnen, geen woord teveel, maar een indrukwekkend verhaal op de juiste manier beschreven. Dat maakt Prima Facie een mustread en een boek dat na het lezen nog lang zal blijven hangen.

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Marieke Scheers

Gesponsord

Beth leidt een gelukkig leven met haar man Frank op hun schapenboerderij, maar dan komt haar jeugdliefde Gabriel terug, met wie ze als zeventienjarige een intense zomer beleefde. Bekijk alle Boekenweektips.

Fayes vader bedreigt niet alleen haar, maar ook haar dierbaren en levenswerk, het bedrijf Revenge. Ze roept haar vriendinnen om zich heen om de ultieme wraak te plannen. Bekijk alle Boekenweektips.

In concentratiekamp Westerbork doet jonge moeder Catharina alles wat nodig is om haarzelf en haar zoon te laten overleven. Ze gaat als showgirl dansen in het beroemde kampcabaret. Bekijk alle Boekenweektips

Isabel woont alleen in het huis van haar overleden moeder, waar alles rustig voortkabbelt tot plotseling haar broer Louis met zijn nieuwe vriendin Eva voor de deur staat. Bekijk alle Boekenweektips

Een onweerstaanbare schelmenroman over Algot Olsson en een bonte verzameling mensen. Algot stort zich op de mooie en hopelijk lucratieve kunst van het distilleren van brandewijn. Bekijk alle Boekenweektips

Een jonge cartograaf vertrekt naar Amsterdam en tekent voor zijn grote liefde in zijn wereldkaart, vlak naast de evenaar, een 'nog onontdekt' eiland dat haar naam draagt. Bekijk alle Boekenweektips

Op een koude winteravond belandt de zeventigjarige Leah met haar auto in het water. Hoewel de kade al snel vol mensen staat, doet niemand iets. Tot grote frustratie van studente Mirjam. Bekijk alle Boekenweektips.

De meningsverschillen over hoe het tuincomplex bestuurd moet worden, kunnen elk moment weer oplaaien, maar de grootste dreiging komt van de kant van de gemeente. Bekijk alle Boekenweektips

Philip Dröge duikt in de curieuze geschiedenis van Nederlandstalig New York en New Jersey en doet dat op de fiets. Een boek dat reisgids, geschiedenisboek en road novel ineen is. Bekijk alle Boekenweektips

Taalwetenschapper Khalid Mourigh gaat de straat op en de scholen langs om straattaal, het gebruik van Engels en de meertaligheid van het Nederlands te onderzoeken. Bekijk alle Boekenweektips

Aan het begin van de Eindtijd valt de vrijdenkende engel Astoreth naar de aarde. Hij raakt verzeild in apocalyptische avonturen die hem van Amsterdam naar het Zweedse platteland voeren. Bekijk alle Boekenweektips

Een meisje en een vis denken beiden dat de ander gevangenzit en dus maken ze een wak, maar ze beseffen dat het beter is als ze blijven waar ze zijn. Bekijk alle Boekenweektips

Terwijl de ambitieuze Pierre groeit in zijn rol op de redactie van een tijdschrift, kelderen de abonneecijfers. Hoe lang moeten tradities en gewoontes in stand worden gehouden? Bekijk alle Boekenweektips.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog raken de levens van Luna en haar vader, de Joodse Rifka, de Indiase Chandar en Thiemen met elkaar verweven op een manier die zij niet voorzien. Bekijk alle Boekenweektips

Eliza had zes broers, maar alleen Krekel is nog over. Een bangerik, een huilebalk, een blok aan haar been, eigenlijk. Alles gaat mis, maar Eliza en Krekel blijven zoeken naar hun verdwenen broers. Bekijk alle Boekenweektips

Als de literaire bundel van zware crimineel Derek L. op het punt staat te verschijnen, mag hij tijdens zijn weekendverlof van de gevangenis aanwezig zijn op zijn eigen boekpresentatie. Bekijk alle Boekenweektips

In dit hartstochtelijke pamflet toont docent Karim Amghar aan hoe mbo'ers nog steeds te maken hebben met onderwaardering, terwijl ze onmisbaar zijn voor de samenleving. Bekijk alle Boekenweektips

Wanneer Hitler aan de vooravond van de Tweede Wereldoorlog Oostenrijk binnenvalt, moeten vijf hechte vrienden kleur bekennen. Kun je een ander ooit ten diepste kennen? Bekijk alle Boekenweektips

Iemand breekt in bij Simon en beweert dat ze beiden vastzitten op een alternatieve belevingsvakantie. Het is het begin van een aangrijpende speurtocht. Bekijk alle Boekenweektips.

Stine Jensen verkent hoe mediastormen kunnen ontstaan en hoe je filosofie kunt inzetten om ze te duiden. Bekijk alle Boekenweektips

Een kleurrijke groep outcasts raakt betrokken bij het mysterie van Salomé Abergel, de beroemde kunstenares die op het hoogtepunt van haar carrière plotseling verdwijnt. Bekijk alle Boekweektips

Als Hitler aan de macht komt, vluchten Eva en Itzhak naar het conservatieve Zeeland. Daar haalt het gevaar hen in en Eva zal moeten kiezen. Bekijk alle Boekenweektips.

In de persoonlijke verhalen van Rusland-correspondent Iris de Graaf lees je hoe het is om als jonge vrouw verslag te doen vanuit Moskou, in het land van haar grootmoeder. Bekijk alle Boekenweektips

Het is ronduit indrukwekkend wat we weten van onze moedertaal, wat we ermee kunnen, en hoe we dingen haarfijn aanvoelen. Bekijk alle Boekenweektips.

Sinds 2015 zit Astrid Holleeder ondergedoken, wat enorme impact heeft op haar leven en dat van haar familie. Ze vertelt over de dagelijkse routines, constante waakzaamheid en haar angst. Bekijk alle Boekenweektips

Als de politie de dood van haar man bestempelt als een ongeluk, gaat Nadja zelf op onderzoek uit. Schrijf je nu in voor de Hebban Leesclub.