Oekraïne in oorlog

Vanuit nieuwsgierigheid naar de achtergrond van de oorlog in Oekraïne spreekt dit boek mij alleen al aan. Ik ben niet zo bekend met de geschiedenis van Oekraïne. Wanneer blijkt dat het eerste boek van Erin Litteken Dochters van Kiev zoveel positieve recensies kreeg, weet ik het zeker, dit boek wil ik graag lezen. Erin Litteken studeerde geschiedenis en heeft een passie voor research. Haar overgrootmoeder was Oekraïens. De verhalen van haar overgrootmoeder vormden de inspiratie voor haar boeken.

Het boek speelt zich af in 1941, ten tijde dat de Duitsers aan de grens van Oekraïne staan. Het verhaal draait om drie dappere vrouwen. Liliya, Vika en Halya. Liliya groeit op in Volhynië onder het strenge Sovjetregime van Stalin. Liliya heeft talent voor tekenen, maar heeft het talent verstopt na te veel verlies. Liliya verloor haar hele familie, haar broer door het Sovjetregime, haar ouders door de oorlog met de Duitsers. Halya groeit op in Kyiv bij de zus van haar moeder, Katya, omdat haar eigen moeder gestorven is toen ze nog een baby was. Halya is in het begin van het verhaal, toen de Duitsers de Oekraïne dreigen in te nemen, tien jaar. Halya is dromerig en zit graag in de bomen om naar de vogels te luisteren en om gedichten te lezen. Vika is getrouwd met Maskym en woont samen met haar kinderen in Volhynië. Zij is de buurvrouw van Liliya. Hoe de levens van deze drie vrouwen samenkomen kan je lezen in dit boek.

Het is een verhaal vol emoties en dat spat van de pagina’s af. Wanhoop, verdriet, pijn, gemis en angst komen voorbij.

“Als ze ging nadenken over al die obstakels werd de knoop in haar maag steeds strakker, tot ze ervan moest kokhalzen, maar ze zorgde ervoor dat haar kinderen haar nooit zagen wankelen. Uiteindelijk was ze helemaal opgehouden met denken. Ze bewoog alleen maar. “

De emoties zijn zo herkenbaar dat je je afvraagt hoe een mens dit volhoudt. Het is zo meeslepend geschreven dat je helemaal in het verhaal verdwijnt. Ieder hoofdstuk vertelt een stukje van het leven en de belevenissen van de drie vrouwen. De hoofdstukken hebben als opschrift de naam van een van de vrouwen, de plaats en tijd van het jaar waar en wanneer het hoofdstuk zich afspeelt. Ik heb met tranen in mijn ogen sommige stukken zitten lezen, het voelt echt en puur ook al is het een combinatie van waargebeurde stukjes en fictie, als lezer merk je die grens niet.
Het boek begint met de historische context te schetsen. Na de Eerste Wereldoorlog in 1921 werd met de Vrede van Riga, Oekraïne verdeeld tussen Rusland en Polen. Volhylnië, waar Liliya en Vika woonden, kwam onder Pools bestuur. Oekraïense nationalisten, die streefden naar een onafhankelijk Oekraïne, werden gevangengenomen in een concentratiekamp. Dit stuk geschiedenis kende ik niet. Maar is nodig om het verhaal echt goed te begrijpen en mee te voelen. Ik vond het fijn om dit stukje mee te krijgen.
Het einde vond ik tegenvallen en niet passen bij de heftigheid van het boek. Toch heeft het verhaal me geraakt, de veerkracht die spreekt uit de levens van de hoofdpersonages van het verhaal. Ik vraag me altijd af welke keuze ik zou maken op dat moment. Naar mijn mening het hoofdthema van dit boek. Dat zie je ook terug aan de leesclub vragen aan het einde van het boek. Het is ook echt een boek om met een leesclub te lezen.
Al met al een heel goed boek dat ik dan ook met 4 sterren wil belonen.