Schrijfstijl staat betrokkenheid in de weg

Met dit boek bewijst Arthur Japin opnieuw dat hij, in het Nederlands taalgebied, de meester van de historische roman is.

In Wat stilt wil, gepubliceerd in 2022, neemt Japin de lezer mee naar de jaren ’80 van de negentiende eeuw, een woelige periode waarin de Tachtigers hun opgang maakten. Die Tachtigers, die ik me nog vaag herinnerde uit de lessen Nederlandse literatuur, vormden een avant-garde beweging van jonge kunstenaars, vnl. schrijvers en dichters, maar ook Willem Witsen, een schilder en grafisch kunstenaar, maakte deel uit van de groep.

Tegen die achtergrond van vernieuwing in de kunst, maken we kennis met Anna Witsen, de zus van Willem en een jonge getalenteerde zangeres. Anna heeft ambities in de muziekwereld, maar krijgt als vrouw van haar vader veel minder de ruimte om haar talent te ontwikkelen en zich te ontplooien dan haar broer Willem. Haar streven om haar stem te laten horen, tegen de wil van haar vader in, is het thema van dit boek.

De historische periode én het verhaal van Anna Witsen interesseerden me. Tijdens het lezen van het boek heb ik heel wat opgezocht over de Tachtigers en de plaatsen die in het boek de revue passeerden.

Maar ondanks deze interesse kreeg het verhaal me niet in zijn greep. Dat wijt ik aan de schrijfstijl. Blijkbaar heeft Japin bij het schrijven van dit boek bewust aansluiting gezocht bij de stijl van de Tachtigers. Dit resulteerde in een – naar mijn gevoel – gekunstelde taal, waarbij vooral gesprekken en emoties afstandelijk werden weergegeven.

Als lezer voelde ik me hierdoor meer een toeschouwer dan dat ik echt bij het levensverhaal van Anna betrokken raakte. Deze afstandelijkheid heeft het voor het overige boeiende boek één ster gekost.