Lees Eens Iets Anders

Lees Eens Iets Anders: in deze categorie past deze 415 pagina's tellende roman zeker. Een wervelende vertelling, tegen de achtergrond van waargebeurde feiten: de bloedige Sri Lankaanse geschiedenis en dan vooral de periode van 1989-1990. Tien jaar heeft de auteur aan deze roman gewerkt (acht jaar aan het eerst verschenen Engelstalige 'Chat with the dead'), het resultaat mag er zijn. Een verdiende winnaar van de Booker Prize 2022!

Zelf had ik nog nooit gehoord van Shehan Karinutilaka. Zijn debuut-roman Chinaman: the Legend of Pradeep Mathew was een schot in de roos. Het kreeg de Commonwealth Book Prize, de Gratiaen Prize en de DSC Prize voor Zuid-Aziatische literatuur. De auteur groeide op in Colombo, studeerde in Nieuw-Zeeland en leefde en werkte in Londen, Amsterdam en Singapore.

'Het kwaad is niet wat we moeten vrezen. Het zijn eerder de machtige wezens die uit eigenbelang handelen die ons de rillingen over de rug zouden moeten laten lopen.'

En machtige wezens lopen er veel rond in het boek, zowel zichtbare als onzichtbare. Wanneer de levenden de waarheid niet meer spreken, laten we de doden aan het woord, moet Karunatilaka gedacht hebben. Zijn boek is een echt geest-verhaal. Aan het woord is de geest van de overleden oorlogsfotograaf Maali Almeida. Gevangen in het Tussenin - het hiernamaals - of een soort transitzone voor dode zielen, gaat hij op zoek naar hoe hij om het leven is gekomen, zoekt hij contact met zijn geliefden en hoopt hij zijn oorlogsfoto's tentoon te stellen aan de wereld in de hoop zo het conflict te beëindigen.

'Eerste maan' , het eerste hoofdstuk, nam mij helemaal in; hoewel ik met onbeantwoorde vragen bleef zitten. De korte zinnen en scherpe dialogen waarin vaak filosofische en existentiële vragen worden aangekaart geven het boek een interessante diepe laag. Ook de magisch-surrealistische beschrijving van het Tussenin zijn schitterend. Fantasierijk en tegelijk ook met herkenbare elementen uit de (Sri Lankaanse) samenleving.

Hoe het Daar is?

'Precies Zoals Hier Maar Erger'


De volgende manen, van de tweede tot de vierde, zijn zeker geen hapklare brok. Daar zorgen de onvertaalde Sri Lankaanse woorden voor, de vele namen van personages en politieke partijen en bewegingen. Ook het heen-en-weer springen in de tijd. Deze delen vergen toch veel van de lezer. Wie doorleest (en opnieuw leest), wordt alleen maar beloond.

De zinnen zijn vaak strak geschreven, alsof ze strak geregisseerd zijn - de schrijver heeft er dan ook tien jaar aan gewerkt. Eens je het ritme te pakken hebt, kom je in een geweldige leesflow waarbij je het boek bijna in één ruk uitleest.

Dit geestverhaal, misdaadverhaal, (homo)liefdesverhaal, is spannend, rijk, intens, fantasievol, absurd, magisch en vol gitzwarte humor. Een apart en boeiend boek dat de ervaren lezen die graag iets anders leest zeker zal bekoren!