Een modern sprookje

'De onverwachte rijkdom van Altena' gaat over Mar en Frank, een echtpaar dat met hun gehandicapte zoontje Willem in het dorp Altena woont en opeens een schat in handen krijgt - een modern sprookje. De vraag is alleen: wat zullen Mar en Frank met deze schat doen? Zullen ze hem delen met het dorp, waar afgunst en vijandigheid heerst, of zullen ze hem voor zichzelf houden?

Het meest bijzondere van dit boek is het perspectief. Het is geschreven in de ikvorm en Mar is de verteller. Dat levert een boek op dat niet keurig-literair-vlekkeloos is geschreven, want haar stem is allesbehalve dat: 'Kijk, onze Willem loopt niet goed. Hij heeft krukken nodig. En die school is de enige school in het dorp en we zitten daar dus aan vast, maar voor een jongen die iets meer nodig heeft dan een stoeltje en een bankje doen ze niks extra. Ik heb mailtjes gestuurd en gebeld en gepraat als Brugman, ze bleven maar nadenken en en overleggen en het bestuur informeren, dan heb je aan mij geen goeie en aan Frankie helemaal niet (p. 10).'

Mar is een eerlijke en oprechte verteller en daarom werkt dit goed. 'De onverwachte rijkdom van Altena' is een beetje een kletsboek, maar het leest heel gezellig. Er zouden meer gezellige boeken in de Nederlandse literatuur mogen komen. Om dat effect te versterken, begint elk hoofdstuk met een stukje van de puzzal die Mar op probeert te lossen. Het eerste hoofdstuk heet bijvoorbeeld '1 horizontaal: Beloning voor de portier'. Het antwoord heeft steeds te maken met het betreffende hoofdstuk. Het is een leuk effect, zeker doordat Mar de meepuzzelende lezer soms tips geeft of per ongeluk het antwoord al vroeg verklapt.

Het boek bevat een verhaallijn met het personage Eveline, de vroegere geliefde van Frank en vriendin van Mar, die dertig jaar eerder naar Amsterdam vertrok en schrijfster werd. Ze zou het liefst schrijven zoals Murakami, maar merkte al gauw dat dat niet zou lukken. Nu zou ze graag een boek willen schrijven met de stem van Mar. Als lezer zou je kunnen denken dat 'De onverwachte rijkdom van Altena' hier het resultaat van is en kan je je afvragen of Mar in dat geval wel zo'n eerlijke en oprechte verteller is - is het niet toch Eveline die met de stem van Mar schrijft?

Ik heb genoten van dit boek. Bijna alle personages zijn sympathiek en de toon is, zoals ik eerder opmerkte, heel gezellig. Het is knap dat het hele boek zo consequent in de kwebbeltoon van Mar is geschreven en dat de dorpse sfeer zo goed voelbaar is. Toch geef ik vier sterren en geen vijf. De reden hiervoor is dat ik vind dat de flaptekst van het boek veel te veel verklapt. Het is eigenlijk een perfecte samenvatting van de eerste driekwart van het verhaal. Hierdoor was ik tijdens het lezen te nieuwsgierig naar wat er verder zou gebeuren, een 'dit weet ik al'-gevoel, en vond ik het soms lastig om echt alles wat Mar zei te lezen en niet gauw wat pagina's te skippen.

Een tip voor wie dit boek ook wil lezen: sla de flaptekst over en begin gewoon met de eerste pagina, met de fantastische beginzin: 'Er staat een Chinees voor de cafetaria.'