De heruitvinding van Duitsland

Ergens in Duitsland vertelt van een Joodse familie, die de oorlog in ballingschap, Kenya, heeft doorgebracht, en zich vlak na de oorlog in Frankfurt vestigt. Aanvankelijk is er vooral ongemak tussen de Duitsers die de oorlog verloren hebben maar het zelf overleefden. De Nationaal Socialistische geschiedenis zoals wij die nu kennen wordt dan in Duitsland voor het gemak maar afgedaan als die van 'anderen', ter onderscheiding van die van henzelf. Dat kan natuurlijk helemaal niet, en in dit spanningsveld moet deze familie dan zijn weg zoeken, wat beschreven wordt aan de hand van het opgroeiende meisje Regina. Dat biedt een interessant perspectief, omdat de naoorlogse tijd zo wel toegankelijk wordt. De ontwikkeling van het meisje staat centraal waardoor die van het naoorlogse Duitsland een beetje onderbelicht blijft. Voor mij mist het boek daardoor wat aan scherpte, maar het is een goed geschreven roman, die geschiedenis een menselijk gezicht geeft. Daardoor zie ik het wel als een van de betere tegenhangers van Wolfstijd, dat nu juist de heruitvinding van Duitsland genadeloos analyseert.