Geschiedenis van Kolberg

Het boek ‘Kolberg’ vertelt zowel het verhaal van de laatste, volledig afgeronde propagandafilm “Kolberg” als het verhaal over de voorheen Duitse kustplaats “Kolberg”.
Kevin Prenger vertelt hoe Kolberg geworden is tot het was ten tijden van WOII: een badplaats waar Duitsers konden kuren en herstellen. Kolberg was niet alleen een geschikt adres voor de welgestelden, maar steeds meer ook voor de middenklasse. In Kolberg woonden veel mensen die op de NSDAP stemden en aanhanger waren van Hitler.
Door het boek heen wordt Tina Georgi als inwoner van de stad Kolberg gevolgd. Door haar ogen wordt Kolberg (en haar vlucht uit Kolberg) voor de gewone inwoner ten tijde van de WOII getoond. Dankzij Tina kon ik mij een reëel beeld vormen van Kolberg door de jaren heen, maar ook van de chaos aan het einde van WOII.

De film Kolberg werd in opdracht van Jospeh Goebbels gemaakt. De plaats Kolberg stond model voor de overwinning die de Duitsers eerder hadden behaald op Napoleon.
In de film moest heldhaftigheid goed naar voren komen om zo de Duitse bevolking moed in te spreken en niet op te geven maar te blijven strijden. Veit Harlan was auteur, producent en regisseur van deze film.
De film Kolberg was aanzienlijk later klaar dan de bedoeling was. De bedoeling was dat de film in december 1943 in de bioscopen zou draaien, maar het filmen was pas klaar in augustus 1944. Toen moest de film nog aanzienlijk worden ingekort (van 90 uur naar 111 minuten) waarna hij pas op 30 januari 1945 in première kon.
Kolberg werd de duurste en minst bekeken film die tot dan in Duitsland was gemaakt. Aangezien de Duitsers in het voorjaar van 1945 andere dingen aan hun hoofd hadden dan naar de bioscoop te gaan, had de film niet het effect van wat de bedoeling was bij de start van de productie ervan. De stad Kolberg was door de Polen ingenomen voordat de film in de bioscopen draaide en door zijn Duitse burgers werd gezien.

“Grenzen zijn veranderlijk en de verplaatsing ervan is vaak een logisch of onafwendbaar gevolg van politieke en militaire gebeurtenissen.” (citaat)

Prenger behandelt kort een aantal strafprocessen van enkele belangrijke personen in dit deel van de geschiedenis. Ik was verbaasd over de strafmaat van enkele belangrijke mensen ten tijden van WOII zoals Veit Harlan en Fullriede, vestingcommandant van Kolberg.

Kevin Prenger heeft voor dit boek duidelijk veel bronnen moeten lezen en bekijken. Prenger vertelt gedetailleerd, maar is goed te volgen. Het verhaal van de stad en de film lijkt een bescheiden stukje geschiedenis, maar is desondanks (historisch) erg belangrijk. Van de stad Kolberg, of het tegenwoordige Poolse Kołobrzeg, had ik nog niet eerder gehoord, laat staan van de propagandafilm met de gelijknamige naam, maar het is zinvol dat dit stuk geschiedenis van WOII is verteld.