Omdat de muze

Na afloop van het boek 'Omdat de muze' liet het boek mij enigszins in vertwijfeling achter. Ik wist niet zo goed wat ik ervan moest vinden. Hieronder probeer ik uit te leggen waarom.

Het leven van Sara de Swart wordt bepaald door de afwezigheid van de liefde van haar moeder. Ze komt uit een kunstenaarsfamilie, haar vader is schilder, en zijzelf is een begenadigd beeldhouwer. Als ze naar Amsterdam vertrekt, komt ze terecht in de groep van de Tachtigers, een kunstenaarsstroming die rond 1880 stond voor de vernieuwing van de kunsten. Zij treedt daar op als een mecenas: ze heeft veel liggende gelden, koopt daarmee veel kunst op en schiet geld voor aan nooddruftige kunstenaars. Door een dichter van de generatie na de Tachtigers wordt ze ook wel de muze van de Tachtigers genoemd.

Dit boek moet je lezen als je - net als ik - van de IJzeren Eeuw houdt of van de Tachtigers. Of als je wil lezen hoe een lesbische vrouw zich staande hield in een maatschappij waarin er weinig ruimte was voor homoseksualiteit. Of als het je interesseert hoe een voorval uit een ver verleden het leven van een meisje, later een vrouw, bepaalt.

Met de stijl van het boek had ik echter wat moeite. Weliswaar is het vlot geschreven, maar het lukte mij niet om aan te haken. Dat werd mede bepaald doordat de schrijver in het hoofd van Sara de moeder soms liet meepraten, op een manier die je van die moeder niet echt verwachtte. En wat dan niet meehelpt is dat er soms situaties beschreven worden die niets met het verhaal te maken hebben, maar die alleen bedoeld lijken om aan het leespubliek te laten zien hoeveel onderzoek er gepleegd is naar de tijd. Een soort omgevallen boekenkast van genoemde bekende personen dus, die allen niets met het verhaal te maken hebben, behalve dan dat ze er misschien ook een keer waren.

Daardoor wordt de aandacht soms afgeleid van daar waarom het volgens mij hoort te gaan: een verhaal van een bijzondere vrouw die haar hele leven zoekt naar liefde en erkenning.